ने. सं. ११४४ कौलाथ्व षष्ठी -

न्हिं १२० न्हूपिं गंल्वय्या ल्वगि अप्वयाच्वन

ख्वप – नेपालय् न्हिं सछि व नीम्ह गंल्वय्या ल्वगि अप्वया वनाच्वंगु छगू तथ्यांकं क्यंगु दु । राष्ट्रिय क्षयरोग केन्द्र ख्वपं सार्वजनिक याःगु तथ्यांककथं नेपालय् दछिया दुने करिब स्वीन्याद्वः न्हूपिं गल्वचं कःपिं ल्वगित खने दयाच्वंगु दु । केन्द्रपाखें गंल्वय्या बारे जनचेतना अभिवृद्धि यायेगु ल्याखं ग्वसाः ग्वःगु निन्हुयंकंया कार्यशाला गोष्ठिइ केन्द्रया निर्देशक डा. केदारनर्सिंह केसीं नेपालय् दुपिं गंल्वचं कःपिं मध्ये झिद्वःनिसें झिंनिद्वः सम्पर्कविहीन जूगु जानकारी बियादिल ।

वय्कलं न्हिं सछि व नीम्ह न्हूपिं गंल्वचं कःपिं ल्वगि खने दयाच्वंगु व थुगु ल्वचं कयाः नेपालय् दँय्दसं न्याद्वःनिसें न्हय्द्वः मनू सिनाच्वंगु धयादीगु दु । केन्द्रया कथं नेपाःया कुल जनसंख्याया ४५ प्रतिशत मनू गंल्वय् संक्रमणया जोखिमय् लानाच्वंगु दु । केन्द्रया छगू अनुमानकथं नेपालय् जटिल प्रकारया बहुऔषधि प्रतिरोधी गंल्वय्या ल्वगिया ल्याः ११०० दु उकी मध्ये स्वसःतया जक सम्पर्कय् दुसा ल्यं दुपिं सम्पर्कय् वयाच्वंगु मदु ।
थुगु ल्वय्या ल्वगिया अवस्था स्वयाः इन्टेन्सिफ व कन्टिडियसन यानाः निगू विधिकथं वासः यायेगु ज्या जुयाच्वंगु डा. आशिष श्रेष्ठं कनादीगु दु ।

इन्टेन्सिफ अन्तर्गत न्हूपिं ल्वगियात निलातक व कन्टिडियसन चरणय् ल्वगियात प्यला तक वासः यायेगु याइ । गंल्वय् स्वँला व स्वँलां पिने यानाः निगूकथंया दइ ।नेपालय् छम्हं मेम्हसित पुनीगु ल्वय्या जोखिमय् गंल्वय् न्हापांगु थासय् दुगु केन्द्रया धापू दु । केन्द्रं वंगु जनवरी १ निसें देय्न्यंकं ९९ गू क्लस्टरय् न्ह्याकूगु सर्वेक्षणया लिच्वः सन् २०१९ तकया दुने वइगु नं केन्द्रया निर्देशक केसीं गोष्ठिइ जानकारी बियादीगु खः ।विश्वय् दकलय् अप्वः गंल्वचं कःपिं चीनय् दुसा वयां लिपा निगूगु थासय् भारत दु ।

थुपिं निगू देय्या दथुइ लाःगु देय् जूगुलिं नेपाः नं थ्व ल्वय्या संक्रमणं उच्च जोखिमय् लानाच्वंगु केन्द्रया दावी दु । थ्व हे झ्वलय् केन्द्रं अत्याधुनिक उपचार विधि म्हो अवधि उपचार विधि (एसटीआर) सेवा शुरु याःगु दु । न्हापांगु चरणय् प्यला व निगूगु चरणय् न्यालाया थ्व उपचार शुरु याःगु खः । गुलाया अवधिया थ्व उपचार विधि आःयात येँ, विराटनगर, बुटवल व नेपालगंजय् शुरु यायेत्यंगु दु । थ्व विधि नाला काःगु नेपाः विश्वया ३५ औं देय् नं खः । सन् २०५० तकया दुने गंल्वय्यात विश्वं उन्मूलन यायेगु लक्ष्य कयातःगु दु ।