प्रदेशया नां घोषणा यायेत मौका

३ नम्बर प्रदेशया मुख्यमन्त्री डोरमणि पौडेलं संघीयता विरोधीतय्सं संघीयता हे खारेज यायेगु खेल यानाच्वन धकाः सार्वजनिक रुपं न्ववानादीगु दु । नेपाःया संविधान कथं स्थानीय तह, प्रदेश नापं संघ यानाः स्वंगू तहया चुनाव जुयाः स्वंगुलिं तहया सरकार तकं गठन जुयाः ज्या न्ह्यानाच्वंगु अवस्थाय् मुख्यमन्त्रीं हे संघीयता खारेज यायेगु खेल जुयाच्वन धकाः गुकथं न्ववानादिल थ्व सामान्य खँ धाःसा अवश्य नं मखु । वय्कलं संघीयता खतराय् दु धकाः धयादीगुया अर्थ छुं ला छुं अवश्य नं दु ।

थः स्वयं संविधान कार्यान्वयन यायेगु, प्रदेश संचालन यायेगु महत्वपूर्ण जिम्मेवारी दुसां नं वय्कः मुख्यमन्त्रीं अथे न्ववानादीगु धइगु छुं छुं पक्षयात ख्याच्वः बियाः थःपिनिगु दुने सुलाच्वंगु इच्छा पूर्ति यायेगु बाय् धाथें हे कन्हय् वनाः संघीयताय् खतरा वइगु संकेतयात इंगित यानादीगु खः धायेमाः ।

संघीयता समाप्त यायेगु कथंया खेल म्हितेगु चाहना दुपिं राजनीतिक पार्टीया नेतात मदु धकाः ढुक्क जुयाः धाये फइगु अवस्था मदु । म्हिगः संघीयतायात कयाः जबर्जस्ती रुपं जक स्वीकार याःपिं अले गणतन्त्रयात नं मययेक मययेक स्वीकार याःपिं प्रमुख नेतात नं आः तकं दनि ।

उकिं संघीयतायात खतराय् लाकेगु कुतः योजनाबद्ध कथं यायेगु ज्या नेतातपाखें याइ मखु धकाः धाये फइगु अवस्था मदु ।संघीयता माःगु धइगु नेपाःया आदिवासी जनजाति, मधेसी, उत्पीडित समुदाययात खःसा थुगु समुदायया माग व अस्तित्वयात स्वीकार यायेत तयार मजूपिं, आदिवासी जनजाति धाइपिं हे मदु धाइपिं नेतात संघीयता विरोधय् वनेफु ।

उमिसं पहिचानया आधारय् हे प्रदेशया नां तयेमाः, भाषिक, जातीय, सांस्कृतिकनिसें फुक्क ख्यलय् समानता दयेमाः, थःपिनिगु भाषायात नं राज्यं मान्यता बीमाः धाइपिं अले फुक्क कथंया उत्पीडनं मुक्त जुइमाः धाइपिनिगु दथुइ हे ल्वापु तच्वयेक संघीयताया विरोध याकेगु ज्या मयाइ धायेमफु ।

३ नम्बर प्रदेशया मुख्यमन्त्री पौडेलं थुगु खँयात वाःचायेकाः अथे संघीयता हे खतराय् दु धकाः न्ववानादीगु नं खयेफु । नेपाःया राजनीतिक इतिहास स्वल धाःसा संविधान जारी याःगु राजनीतिक पार्टीतय्सं गुज्वःगु इलय् यात अले गुकथं यात धकाः इतिहासया पाना पुइका स्वयेगु पाय्छि जुइ ।

आः प्रमुख दलया प्रमुख नेतात गुमिसं प्रदेशया नां तयेगु नितिं महत्वपूर्ण भूमिका म्हितेफु वय्कःपिंसं थ्व इलय् न्हापा संविधान जारी याये न्ह्यः भुखाय् ब्वःगु थें हे सकलसिगु ध्यान मेथाय् हे वनीगु कथंया ई गबले वइ धकाः पियाच्वंगु दु ।

स्वनिगःया आदिवासी नेवाःत नापं स्वनिगः जःखः च्वनाच्वंपिं आदिवासीत भुखाय् ब्वयाः न्ववाये मफयाच्वंगु अवस्थाय् हथासं संविधानसभां फाष्ट ट्राय्क धाधां हे संविधानया धारात पास यानाः आःया संविधान जारी याःगु खः । तराईलय् गोली चले जुयाः मधेसीत ग्यानाच्वंगु अले स्वनिगः नापं स्वनिगः जःखः च्वंपिं नेवाः व तामाङत भुखाचं पीडित जुयाच्वंगु इलय् न्ह्यागुसां नं देशय् शान्ति वल धाःसा जिउ मेगु छुं हे म्वाः धइगु कथंया मनोभावना दुगु अवस्थाय् हे नेपाःया राजनीतिक दलतय्सं मौकाय् लाकाः संविधान जारी याःगु खः ।

अन्तत संविधान जारी यात अले संविधान कार्यान्वयन यायेगु कथं लगतार रुपं स्थानीय तह, प्रदेश व केन्द्रया चुनाव याःगु खः । न्हूगु संविधान कथं मुलुकय् न्हय्गू प्रदेश दयेकूगु खः । न्हय्गू प्रदेश मध्ये प्रदेश नंं. ६ यात कर्णाली प्रदेश धकाः हथासं नां तयेगु ज्या वर्तमान प्रमुख राजनीतिक दलतपाखें याःगु दु । न्हय्गू प्रदेश मध्ये ६ नम्बरया नां हे दकलय् न्हापां तःगुया कारण धइगु उगु प्रदेशया नां कर्णाली खुसिया नामं तःगु खनेदु ।

कर्णाली प्रदेश धकाः नां तल धाःसा विवाद मजुइगु अले सर्वसहमतिं टुंगे याये फइगु अवस्था दुगुलिं थुगु प्रदेशया नां तयेगु ज्यापाखें मेमेगु प्रदेशयात नं उगु हे कथं भौगोलिक वा खुसिया नामं नां तयेगु वातावरण ब्वलनी धकाः हे दकलय् न्हापां ६ नम्बर प्रदेशया नां तयेगु ज्या याःगु खने दु । थ्व धइगु आःया प्रमुख राजनीतिक पार्टीया प्रमुख नेतातय्गु योजना कथं हे जूगु ज्या खः धायेफइगु अवस्था दु ।

कर्णाली प्रदेश धकाः नां तये धुंकाः मेमेगु प्रदेशया नां तयेगुली धाःसा दलत लिचिलाच्वंगु दु । मेमेगु प्रदेशय् थीथी जाति व समुदायपाखें थःपिनिगु पहिचानया आधारय् नां तयेमाः धकाः सः तयाच्वंगु अवस्था दुगुलिं हे नेतात छगू कथं लिलिचिलाच्वंगु दु । अले राजनीतिक दलया नेतातय्सं हे प्रदेशया नां तयेगु सवालय् छगू जातिया पहिचानयात मेगु जातिपाखें अस्वीकार याकेगु कथंया कुतः दुने दुने याइगु नं स्वाभाविक हे खः ।

छाय्धाःसा उमिसं जातीय पहिचानया आधारय् प्रदेशया नां तल धाःसा ल्वापु जुइ धकाः क्यनेगु क्यने फत धाःसा थःपिनिगु आज्जु पूवनीगु तायेकाच्वंगु दु । कर्णाली प्रदेश बाहेक फुक्क धाइथें प्रदेशय् आदिवासी जनजाति, मधेसीतय्सं थःपिनिगु पहिचानया आधारय् नां तयेमाः, प्रदेश धइगु खुसि, पहाडयात माःगु मखु मनूतय्त माःगु खः धकाः धायेगु नापं न्हापांगु संविधानसभाया राज्य पुनर्संरचना समिति अले विज्ञतय्गु राज्य पुनर्संरचना आयोगय् सहमति जू कथं पहिचानया आधारय् नां तयेमाः धकाः सः तयाच्वंगु दु ।

उकथंया सः स्वयं राजनीतिक पार्टीइ दुने नं थ्वयाच्वंगु अवस्था खनेदु । अले राजनीतिक पार्टीया जनजाति, मधेसी नापं उत्पीडित समुदायया प्रतिनिधित्व यानाच्वंपिं नेता व कार्यकर्तातय्सं पार्टीया नेतृत्वयात दबाब बीगु ज्या यानाच्वंगु दु । थुज्वःगु इलय् प्रदेशया नां तल धाःसा थःपिनिगु इच्छा कथं न्ह्याः वने फइ मखु धकाः दलया नेतातय्सं बांलाक हे थू ।

आः प्रमुख दलया प्रमुख नेतात गुमिसं प्रदेशया नां तयेगु नितिं महत्वपूर्ण भूमिका म्हितेफु वय्कःपिंसं थ्व इलय् न्हापा संविधान जारी याये न्ह्यः भुखाय् ब्वःगु थें हे सकलसिगु ध्यान मेथाय् हे वनीगु कथंया ई गबले वइ धकाः पियाच्वंगु दु । देय्या हे ध्यान मेगु थासय् वनीगु अवस्थाय् प्रदेशया नां थःपिंसं चाहना यानागु कथं खुसि वा भूगोलया नामं तयेगु ज्या यायेफत धाःसा सफल जुइ धकाः तायेका नेतात न्ह्याः वनाच्वंगु दु ।

थुकथं प्रदेशया नां तयेगु सवालय् तकं नेतातय्सं मौका स्वयाच्वंगुप्रति पहिचानया आधारय् प्रदेशया नां तयेमाः धकाः सः तया वयाच्वंपिं अले पहिचानया अभियन्तात सक्रिय व सचेत जुया च्वनेमाःगु ई वःगु दु ।