उमेरं गुंगू दशक अर्थात ९० दँ थ्यने धुंकूगु दु । वय्कःया क्रियाशीलता स्वयेगु खःसा थ्व उमेरय् नं वय्कःयात छुं कथं गनं नं पंगः वयाच्वंगु खने मदु । वय्कः अर्थात लोकबहादुर शाक्य ।खः वय्कः शाक्यया हे सम्मानय् वंगु शनिवाः सलंसः मनू मुन । नेपाःया बुद्ध धर्मया लेखन क्षेत्रय् छम्ह प्रगतिशील च्वमि, स्तम्भकारया रुपय् म्हसीका वयाच्वंम्ह शाक्यया सम्मानय् भेटया सन्दर्भ चूलाका बिज्याःगु खः भिक्षु कौण्डन्यं ।
नेपाःया हे न्हापांगु बौद्ध मासिक पत्रिका ‘आनन्दभूमि’या वंगु महिनाया ल्याखय् वय्कःया आवरणसहित च्वसु व रचना प्रकाशित याःगु खः । थुकिं यानाः नं वय्कःयात नाप लायेगु अनिवार्य आवश्यकता जूगु प्रतित जुल । पंचशील प्रार्थनां शुरु जूगु ज्याझ्वलय् शाक्य व वय्कःया जहान पुनमाया तुलाधरया सुस्वास्थ्य व दीर्घायुया कामना यासें विहारपाखें जुजुभाई तुलाधरं शाक्य तिपूयात खादां न्ययेकादिल । वयां लिपा सुख, शान्ति व मैत्रीया कामना यासें भिक्षु कौण्डन्य, भिक्षु धर्मानन्द, भिक्षु सुद्धिको, भिक्षु धर्मदत्तं लय्वद्ध रुपं परित्राण पाठ यानाबिज्यात । परित्राण पाठं भय, ल्वय् व विध्न बाधा चिला वनाः शान्ति दइ धइगु जनविश्वास दु ।
उगु इलय् शाक्यं हे च्वयादीगु ‘बुद्ध धर्म’ नांया सपूmया नं पितब्वज्या जूगु खः । उगु सपूm भिक्षु कौण्डन्य व शाक्यया जहान पुनमाया शाक्यं मंकाःकथं पितब्वज्या याःगु खः । ज्याझ्वःया अन्तपाखे बुद्ध धर्म बारे लेखन क्षेत्रय् शाक्यया योगदानया चर्चा यासें भिक्षु कौण्डन्यं बुद्धमूर्तिसहितया उपहार प्रदान यानाबिज्याःगु खः । थ्व स्वयां न्ह्यः ज्याझ्वलय् सहभागि वक्तातय्सं च्वमि शाक्यया थीथी पक्षयात कयाः चर्चा यानादीगु खः । बुद्ध धर्मया क्षेत्रय् खने दयाच्वंगु बेथिति व सामाजिक विकृति विरुद्ध च्वमि शाक्यया च्वसु अतिकं कडा व सशक्त जूगु चर्चा यानाबिज्यासें भिक्षु कौण्डन्यं धयाबिज्याःगु दु, ‘च्वमि शाक्य छम्ह क्रान्तिकारी व्यक्ति खः ।’ शाक्यया विचाः, जीवनशैली यक्वसिगु निंतिं प्रेरणादायी जूगु नं वसपोलया धापू दु ।
भिक्षु कौण्डन्यं च्वमि शाक्यया आलोचनात्मक दृष्टि न्याय व समानताय् आधारित समाजया निंतिं मदयेक मगाःगु चिन्तनया रुपय् दुगु नं धयाबिज्यात ।
नेपालभाषाया च्वमि नं म्येँ च्वमि लाभरत्न तुलाधरं बुद्ध धर्मया क्षेत्रय् खने दयाच्वंगु विकृति, विसंगति व बेथितियात वय्कलं थःगु च्वसुया केन्द्रविन्दु दयेका वयाच्वनादीगु चर्चा यासें वय्कः छम्ह सुधारक, प्रगतिशील च्वमि जूगु खँ न्ह्यथनादिल । ‘उमेरं स्वयेगु खःसा थः अबु स्वयां नं बाःछिं थम्ह वय्कःया सक्रियता थः स्वयां नं न्ह्यःने लाः’ तुलाधरं धयादिल ।
च्वमि शाक्यया तःधिकःम्ह कायलिसें चर्चित ध्यानगुरु हेमबहादुर शाक्यं थः अबु पंचायतकालया इलय् प्रमुख जिल्ला अधिकारीया हैसियतय् दुु इलय् न्ह्याबलें न्याय व समानताया पक्षपाती जूगु थीथी दसु न्ह्यब्वयादीगु खः । थः अबु थेंज्याःम्ह साहसिक व न्यायया पक्षपाति थःपिं जुइ मफुगु वय्कलं स्वीकार यानादी ।
उगु इलय् बौद्ध युवा कमिटीया पुलांम्ह नायः सुनील महर्जनं शाक्यं थःगु मान्यता, सिद्धान्त व विचारया निंतिं हुलमुलं तापाक च्वनाः नं याकःचा दने फुगु आँट दुम्ह साहसिक व्यक्ति खः धयादिल । वय्कलं अप्वःथें मनू थःगु मान प्रतिष्ठा व लोकप्रियताया निंतिं सत्य नवायेगु याइमखु धासें शाक्यया जीवन धाःसा न्ह्याबलें नं अपवाद जुयाच्वंगु धयादिल ।
पद्मकन्या क्याम्पसया पुलांम्ह अध्यापक सुमति वज्राचार्यं समाज सुधार व सामाजिक कार्यकर्तालिसें अभियन्ताया निंतिं शाक्यया जीवन न्ह्याबलें प्रेरणादायी जुयाच्वनीगु विश्वास प्वंकादिल । २००८ सालनिसें २०४५ सालतक सरकारी सेवाय् लगे जुयाच्वनादीम्ह शाक्य २०४५ सालय् गोरखा दक्षिण बाहु तृतीय, जनस्तरय् पंचवीर सिंह सिरपाः–११२४, आशामान ताम्राकार सिरपाः–१११३ लगायत थीथी पुरस्कार व सम्मानं सम्मानित जुयादी धुंकूगु दु । वय्कःया बौद्ध दर्शन सम्बन्धी छगू दर्जन स्वयां अप्वः सपूm पिहां वये धुंकूगु दु ।
LEAVE YOUR COMMENTS