नियमयात ल्वाभः दयेकेगु कुतः

मुलुकय् राजनीतिक परिवर्तन वयेधुंकाः संघीय संसदया अभ्यास न्ह्यानाच्वंगु दु । तर सदनय् प्रतिनिधित्व याइपिं राजनीतिक पार्टी व सांसदत पुलांगु हे चरित्रयापिं जुयाच्वंगु कारणं संसदया नियामावली तकं पारित यायेगु खँय् न्हापाया राजनीतिक संरचनाय् थें हे विवाद ब्वलंकेगु यानाच्वंगु दु ।

सत्तारुढ राजनीतिक पार्टी नेकपा एमाले व माओवादी केन्द्रया बहुमत दुगु कारणं थुमिगु हरेक ज्यायात प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेसं शंकाया मिखां स्वयेगु याना वयाच्वंगु दु । विरोध याना वयाच्वंगु दु । अज्याःगु विरोधया झ्वलय् नैतिक पतन जूपिं सांसदतय्गु सम्बन्धी छगू नियमावलीयात कयाः अवरोध प्वंकेगु ज्या जुयाच्वंगु दु ।

सांसदतय्सं न्ह्याथेंज्याःगु गम्भीर अपराध याःसां नं उमिगु सांसद पद ल्यंका हे तयेमाः धयागु पक्षय् नेपाली कांग्रेस, समाजवादी पार्टी व राजपां सः तयाच्वंगु दु । नैतिक पतन जूपिं सांसदतय्त उमिगु कुकृत्यया कारणं पदच्यूत यायेगु नियम स्वीकार जुल धाःसा संसद अवरोध यानाः विरोध प्वंकेगु खँ थुमिसं हयाच्वंगु दु ।

नेपाःया संसदया नियमावली न्ह्यब्वयेगु झ्वलय् मस्यौदा समितिं सांसदतय्त फौजदारी अभियोग तयातःसां नं सांसदतय्गु पद यथास्थितिइ हे दयाच्वनी धकाः प्रतिवेदन सदनय् पेस याःगु खः । थ्व प्रतिवेदनकथं सुं नं सांसद हत्या, बलात्कार, अपहरण, शरीरबन्धक, राहदानी दुरुपयोग, जबर्जस्ती करणी थेंज्याःगु अभियोग लाःसां उमिगु सांसद पद ल्यना हे च्वनी, उमित निलबवन याये दइ मखु धयागु खँ दु ।

थ्व नियमावली मस्यौदा समिति दर्ता याःगु इलय् सर्वसम्मतकथं दर्ता जूगु खः । तर थुज्वःगु नैतिक पतन ज्याय् नं सांसदतय्त आरक्षण यायेगु ज्या संसदं यायेत्यंगु खँया ब्यापक विरोध सामाजिक संजालय् जुइवं थुगु नियमयात कयाः एमालेया सांसद्तय्सं संशोधनया प्रस्ताव दर्ता याःगु खः ।

संशोधनया प्रस्तावयात कयाः दफावार छलफलया निंतिं कार्यसूची दुथ्याकूगु इलय् प्रतिपक्ष लगायतया मेमेगु राजनीति पार्टीतय्सं थ्व प्रावधान संशोधन याये दइ मखु धयागु खँ हयाः कचवं पिथनाच्वंगु खः । थ्व स्वयां न्हापाया व्यवस्थापिका व संविधानसभाया इलय् धाःसा थज्याःगु अवस्थाय् स्वतः सांसद निलम्बन जुइगु ब्यवस्था दुगु खः ।

प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रसया सांसदतय्गु धापूकथं न्हापा सहमति जुयाः मस्यौदा तयार जुइधुंकाः हाकनं थुकिं हे संशोधनया कचवं हयाः संशोधन यायेगु कुतः सहमतिया संस्कृति न्हंकेगु षडयन्त्र खः धयाच्वंगु दुसा थ्व नियमावली संशोधन जुयाः पारित जुल धाःसा बहुमत दुगु सत्तापक्षया राजनीतिक पार्टीतय्सं नियतवस हे थःपिनि सांसद्तय्त म्वाः मदुगु लांक्षणा बियाः सास्ती याइगु ग्याःचिकु न्ह्यब्वयाच्वंगु दु ।

वर्तमान स्थितिइ नेपाः दुने आपराधिक गतिविधि व यौनजन्य अपराध अत्यधिक ल्याखय् अप्वया वनाच्वंगु दु । थज्याःगु ज्याय् अप्वः धइथें शक्तिशाली मनूतय्गु ल्हाः दयाच्वनीगु अनुसन्धानं पुष्टि जुयाच्वंगु दु । विशेषकथं अप्वया वनाच्वंगु बलात्कार व यौनजन्य हिंसाय् राजनीतिक शक्तिया लिधंसाय् अपराध यानाच्वनीपिनिगु ल्याः नं अप्वया वनाच्वंगु दु ।

थुज्वःगु स्थितिइ आपराधिक गतिविधिइ संलग्न न्ह्याम्ह हे मनू जूसां उमित कानुनी कारवाही यायेमाःगु ईया माग खः । शक्तिया लिधंसाय् आपराधिक गतिविधि न्ह्याकाच्वंपिंत इलय् हे कानूनया दायराय् महसे उमित सुविधायुक्त माहौल बिया तयेगु खःसा मुलुकय् कानुनी राज्यया स्थापना मात्र म्हगस जुयाच्वनीगु नं वास्तविकता खः ।

थुगु नियमावलीयात कयाः विवाद ब्वलनेवं मतदानया माध्यमं निर्णय यायेगु तातुना संसदं याःसां सफल धाःसा जुइ मफुत । थुगु नियमयात कयाः मतदान यायेगु धकाः ज्या धलखय् दुथ्याकातःगु इलय् नेपाली कांग्रेस, फोरम व राजपां नियमावली मस्यौदा पारित यायेगु प्रक्रिया न्ह्याकल धाःसा संसद बैठक बहिष्कार यायेगु हाथ्या बिउगु खः । थ्व हाथ्याया लिपा सभामुख कृष्णबहादुर महरां थ्व ज्या धलः हे चीका छ्वःगु दु ।

कांग्रेस थेंज्याःगु प्रजातान्त्रिक इतिहास दुगु पार्टीं सांसदतय्त फौजदारी अभियोगं सुरक्षण बीत न्ह्याकूगु पलाखं देय्या समस्त जनता अजू चायाच्वंगु दु । हत्या, बलात्कार, अपहरण थें ज्याःगु जघन्य अपराधया अभियोग जुलं नं उमिगु सांसद पद यथास्थितिइ ल्यनाच्वनीगु खःसा उमिसं याना जुइगु प्रभावकारी भूमिकां हरेक अनुसन्धान व गतिविधि प्रभावित जुइगु खँय् शंका मदु ।

नैतिक आचरणं च्यूत जुइधुंकूपिं मनूत हे शीर्ष व निर्णायक स्थितिइ ल्यनाच्वनीगु खःसा पीडिततय्त न्याय दइगु सम्भावना दइ मखु । गथे आम नागरिकतय्त छुं नं कथंया अभियोग लाः वन धाःसा उकिया निष्पक्ष छानबिनया निंतिं अनेक प्रक्रिया पूवंकाः छानबिन यायेगु ज्या याइसा सांसदतय्त जक यथास्थितिया पदय् तया तयेमाःगुया औचित्य छु खः, थुगु नियमावलीया विरोध यानाच्वंपिंसं थुइका बीमाः ।

मात्र राजनीतिक खिंचातानीया लिधंसाय्, विरोधया नामय् विरोध याना वन धाःसा समृद्ध समाज, भयमुक्त समाजया निर्माण गुकथं जुइ फइ धयागु खँय् नं स्पष्ट जुइमाः । कानून व नियमयात ल्वाभः दयेकाः आः हे नं गुलिखे प्रकरणय् मनूतय्सं अपराध यानाः नं कानूनयात हे ढाल दयेकाः बचे जुइगु प्रबृति समाजय् यथेष्ट खंके फइ । कानुनी राज्य निर्माणया निंतिं हे विधिया शासन न्ह्याकेमाःगु खः ।

भयमुक्त व शान्तिपूर्ण समाज निर्माण प्रत्येक नागरिकया अधिकार खः । मुलुकय् वःगु राजनीतिक परिवर्तनया आधार नं थ्व हे खः । आः नं सत्ताय् दुपिं व मदुपिनिगु निंतिं विभेदकारी नियम कानून दयेकेगु खःसा मुलुकय् परिवर्तन वःगु आभास जुइ मखु । जनता हाकनं थःपिनिगु अधिकार सुरक्षित यायेगु निंतिं दना वये मालीगु वातावरण मब्वलनी धकाः धाये फइगु स्थिति मदु ।