एभिन्युज टिभी व समय फल्चा

विद्युतिय ‘संचार माध्यम’ मध्ये चर्चित छगू राष्ट्रिय टेलिभिजिन च्यानल एभिन्युज टिभी थौंकन्हय् विवादय् लानाच्वन धाःसां जिउ । थौकन्हय् थ्व चर्चित टेलिभिजन ‘एभिन्युज’ टिभीयात सम्पदा विरोधी धकाः धायेगु यानाहःगु दु । थ्व टेलिभिजनं आर्थिक प्रभावय् लानाः ज्याझ्वः प्रशारण यानाच्वन धकाः नं द्वपं लानाच्वंगु दु ।

सन्दर्भ यलया पुच्वःय् दयेकाच्वंगु ऐतिहासिक, पुरातात्विक महत्वया समय फल्चा पुनःनिर्माणया खः । थ्व फल्चायात कयाः एभिन्यजुं प्रशारण याःगु ज्याझ्वःयात कयाः थज्याःगु द्वपं लानाच्वंगु खः । थ्व च्यानलं समय फल्चा दयेके मजिउ धकाः एकतर्फी कथं ज्याझ्वः प्रशारण यानाच्वंगुलिं नं थ्व विवाद ब्वलनाच्वंगु खः । भाद्र २८ गते ‘एभिन्युज’या खबर भित्रको खबर ज्याझ्वलय् यलया पुच्वःय् दयेकाच्वंगु समय फल्चाया बारे छगू रिपोर्ट प्रसारण याःगु खः । थ्व हे रिपोर्टं यानाः एभिन्युज टिभि सम्पदा विरोधी धयागु द्वपं बिइमाःगु अवस्था वःगु खः । पूच्वःय् च्वंगु लालिगुरास बहुउद्देशीय सहकारीया आर्थिक प्रभावय् लानाः समय फल्चाया बारे एकतर्फि कथं विवादीत ज्याझ्वः दयेकाः प्रशारण याःगु धयागु चर्चा जुयाच्वंगु दु ।

देय्या राष्ट्रिय टिभी च्यानलं छुं नं ज्याझ्वः प्रसारण यायेबलय् उकीया इतिहासया नं अध्ययन यानाः पुरातात्विक महत्वया बारे स्थनीयतय् पाखें जानकारी कयाः, सम्बन्धित सरोकारवालातय्के जानकारी कयाः, पुरातत्व बिभागयाके जानकारी कयाः जक ज्याझ्वः दयेकाः प्रसारण यायेमाः । थ्व समय फल्चा २०६ दँ पुलांगु इतिहास क्वबियाच्वंगु ऐतिहासिक पुरातात्विक महत्वं जाःगु सम्पदा जूगुलिं थ्वया गहन अध्ययन यानाः जक ज्याझ्वः प्रसारण यायेमाः, हचुवाया भरय् छगू संस्थाया आर्थिक प्रभावय् ज्याझ्वः प्रसारण याये मजिउ धयागु सकसिया धापू दु । यलया पूच्वःया समय फल्चा धयागु देय्या गौरव ऐतिहासिक पुरातात्विक सम्पदा नाप स्वानाच्वंगु बिषय खः । थ्व समय फल्चाया निर्माणया विषय धयागु लालीगुराँस बहउद्देशीय सहकारी व यल महानगर नाप जक स्वापू दुगु बिषय मखु । थ्व देय्या सम्पदा नाप स्वापु दुगु विषय खः ।

‘खबर भित्रको खबर’ या भनाइ कथं यल महानगरं सतकया मापदण्ड मिचे यानाः, सतक पेटी मिचे यानाः, अले कर्किया भौतिक संरचनायात हानी नोक्सानि जुइ कथं समय फल्चा निर्माण यात धयागु दु । यदि सुनांनं थःगु स्वामित्वया जग्गाय् भौतिक संरचना दयेकल धाःसा वयात अतिक्रमण धायेगु पाय्छि ला ?सतक पेटी मिचे यानाः फल्चा दयेकल धकाः चिन्ता काःम्ह एभिन्युज टिभिया खबर भित्रको खबरयात थ्व छगू जिगु न्ह्यसः जुल ।

फल्चा दयेकूगुयात कयाः यल महानगरपालिका विरुद्ध घौछिया ज्याझ्वः दयेकाः प्रसारण याःगु टिभीयात स्वनिगःया यक्वय् थासय् यक्व हे व्यक्तितय्सं सार्वजनिक सम्पदा मिचे यानाः ततःजाःगु भौतिक संरचना, होटेल दयेकूबलय् छाय् चिन्ता मजुल ? अथे हे स्वनिगःया थीथी व्यस्त सतक पेटीइ मनूत न्यासि वनेमाःथाय् न्यास जुइतकं मजिइक सतक पेटी मिचे यानाः बँ पसः तयातःपिनिगु बारे छाय् ज्याझ्वः दयेके मफुगु ले ? कोरोनाया जोखिमय् अले निषेधाज्ञाया इलय् नापं स्वनिगःया थिथि थासय् सतक पेटि मिचे यानाः भिडभाड यानाः मापदण्ड नापं पालना मयासे बँ पसः तयाः च्वनं नं ‘खबर भित्रको खबरं’ गय् मखन ले ? थुकिया विरोध यानाः छाय् घौछिया ज्याझ्वः मदयेकल ? तर थःगु स्वमित्वया जग्गाय् यल महानगरपालिकां ऐतिहासिक सम्पदा पुनःनिर्माण यायेवंसतक पेटी मिचे यात धकाः एभिन्युज टिभिं घौछिया ज्याझ्वः दयेका प्रसारण यात । थःगु स्वमित्वय् भौतिक संरचना निर्माण यायेगु धयागु सामान्य, स्वाभाविक खः । थुकिया लागि देय्या लोकंह्वाःगु राष्ट्रिय टिभी च्यानलयात कपाः स्याकाः ज्याझ्वः दयेकाः प्रसारण यायेमाःगु आबश्यकता मदु धयागु आमनागरिकतय् धापू दु । व नं सुयां व्यक्तिगतया लाभया लागि फल्चा निर्माण जुयाच्वंगु मखसे, सार्वजनिक सम्पदाया पुनर्निर्माण जक यायेत्यंगु अवस्थाय् ।

नेपाःया थज्याःगु ऐतिहासिक पुरातात्विक महत्वया सम्पदात नेपाःया म्हसिकाः खः । थ्व हे सम्पदा स्वयेत देश विदेशं दँय्दसं लखांैलख पर्यटक वयाच्वंगु खः । थ्व खँ एभिन्युज थेंज्याःगु च्यानल, अनया पत्रकार, अनया थुवाःतय्सं मसिउगु ला पक्कां मखु जुइ । नेपाःया ऐतिहासिक पुरातात्विक महत्वया सम्पदात संरक्षण यायेगु, पुनर्निर्माण यायेगुली ग्वाहालि यायेमाःपिं मिडियां हे आमनागरिकयात भ्रमय् लाइ कथंया ज्याझ्व प्रसारण यायेगु गुलि तक उचित धयागु न्ह्यसः ब्वलनाच्वंगु इलय् समय फल्चा पुनर्निर्माणया बारे गलत ढंग प्रचार यायेगु, उकिसनं लिसा लिसा कयाः प्रसारण यानाच्वंगुलिं एभिन्युजं आर्थिक लबः कयाः हे थथे याःगु खः धकाः शंका ब्वलनीगु अस्वाभाविक मखु ।

थ्व ज्याझ्वः लालीगुराँस बहुउद्देशीय सहकारीया आर्थिक, राजनीतिक प्रभावय् लानाः प्रसारण याःगु धयागु स्पष्ट सीदु । अथे मखु धयागु खःसा स्थानीयतय् पूर्ण समर्थनय् स्थानीय सरकारं याःगु ज्या यात गलत धायेफइमखु । स्थानीय जनताया पूर्ण समर्थन दुगु ज्यायात गलत धकाः प्रचार याःगु धयागु छुं छगू अमूक संस्था वा व्यक्तिया लाभया निंतिं जक यानाच्वंगु खँ धयागु याउँक हे सीकेफु ।
स्वनिगलय् देश–विदेशं वयाच्वंपिं आप्रवासीत अप्वयाच्वंगु दु । थ्व हे कारणं यानाः नं स्वनिगलय् यक्व हे समस्या खने दयाच्वंगु खः । स्वनिगलय् पिनें वयाच्वपिं मनूत चाहे मिडियापर्सन हे छाय् मजुइमा, उमिके स्वनिगःया बारे बांलाक जानकारी मदु । न स्वनिगःया थाय्बाय्या जानकारी दु, न त स्वनिगःया कला संस्कृतिया जानकारी दु, न त स्वनिगःया कला, कौशल, सम्पदाया बारे हे बांलाक जानकारी दु ।

स्वनिगलय् स्वनिगःयात हे म्हमसिउपिं आप्रवासितत अप्वया च्वंगु कारणं थनया सम्पदा, सार्वजनिक जग्गा जमिन जक मखु सतिक पेटी तकं अतिक्रमण जुयाच्वगु दु । उलि जक मखु स्वनिगःया कला, संस्कृति जात्रा, पर्ब, नखःचखतय् नाप विकृति ब्वलना वयाच्वंगु दु । उकिसनं गुलिखे स्वनिगःया आदिवासी रैथाने धाःपिं तकं आर्थिक प्रभावय् लानाः वा वाध्यतावसं थःगु पुलांगु थाय्बाय् त्वःताः विस्थापित जुया वनाच्वंगु दु । गुकिं यानाः थनया सम्पदा, जात्रा, पर्व, संस्कृति हे झन् झन् न्हना वनीगु अवस्था जुयाच्वंगु दु । स्वनिगःया निंतिं थ्व हे विडम्वना जुयाच्वंगु दु ।