
थ्व नमस्ते नमस्कार शब्द व शब्द नापया आचरण, गेस्चर नेपाली समाजय् न्यंकं न्यं, न्यनाच्वंगु दु। थ्व छगू आदर, सत्कार सद् भावया प्रतीक शब्द व आचरण खः । शब्दया नापनापं गुलिंसिनं ज्वजलपा यानाः ल्हाः ल्वाकाः, गुलिसिनं छ्यं क्वछुनाः, गुलिसिनं ला छ्यं जक मखु, बाम्ह तक क्वछुनाः प्रकट यायेगु याइ । थ्व छगू खास यानाः थः स्वयां च्वय् च्वंम्हेसित बिइगु सम्मान खः । व नाताकुताया नं जुइफु, मान–सम्मानया नं जुइफु, भाइ-भातृत्व व मित्रताया नं जुइफु ।
थ्व नमस्ते नमस्कारया चलन वा व्यवहार गबलय्निसें जुल धयागु ला जिं मस्यु, धायेमफु । अय्सांतबि मानव सभ्यता लिउलिउ विकास जूगु जुइ धकाः धायेफु । हानं मानव समाजय् मानव मात्रं ग्रहण यानाच्वंगु थीथी धर्मशास्त्र, संस्कृतिइ नं थुकिया उल्लेख जुयाच्वंगुलिं मानव व देवीदेवताया श्रृष्टिनिसें चलनचल्तीइ वःगु धकाः धायेफु । गथेकि ॐनमः ब्रम्हाय, ॐनमः सेवाय, ॐनमः बासुदेवाय आदि हिन्दू धर्मय् थीथी द्यःद्यःतय्त नमः नमः धकाः नमस्कार यायेगु चलन आःतकं दु। अथे तुं बौद्ध धर्मय् नं ॐनमः बुद्धाय, ॐनमः संघाय, ॐनमः धर्माय धकाः पाठ यायेगु चलन दु। अथेतुं मेमेगु धर्म संस्कृतिइ नं थ्व नमः–नमस्कारया दयेमाः धइगु जिगु सोच दु ।
छन्हु लँय् ध्वदुक्क नापलाःबलय् वं जितः व हे कथंया न्हापा थें
धनुष्टंकार नमस्ते यात । लिसलय् जि छु नमस्कारयात जिं धायेमफु । आकाझाकां वं ट्याप्प जिगु निपा ल्हाः ज्वन, अले तं पिकयाः धाल- ‘छ गपाय्धंम्ह डाक्टर ? न्ह्याबलें जिगु नमस्कारया लिसः पतिं छपतिं धस्वाकाः बीम्ह ?’
ई कथं हलिमय् लुयावःगु न्यनावःगु थ्व कोरोना १९ या कारणं थ्व नमस्ते नमस्कारया चलन अझ व्यापक जुयाब्यूगु दु। महत्व अप्वः दयावःगु दु। कोरोना १९ छखे ला थी मत्यःगु ल्वये थें जुल । कोरोना ल्वगियात थिलकि थःत नं पुनि धकाः ग्यानाः म्हय् मथ्युसे तापाक्क च्वनेमाःगु जुल । तापाक्क च्वनाः हे नमस्ते नमस्कार यायेमाःगु धायेमाःगु वयाबिउगु दु। ल्हाः ज्वनाः गुडमर्निङ्ग याइपिं पश्चिमा विदेशीतय्सं नं उमिगु देशय् तक कोराना १९ खनाः ग्यानाः थौंकन्हय् तापाक्क च्वनाः नमस्ते नमस्कार हे याइगु जुयावल । आः थन थ्व च्वसुइ नमस्ते नमस्कारया थुलिमछि खँ ल्हानाच्वनागुया कारण जितः थ्वहे नमस्ते नमस्कारं यानाः, परे जूगु छगू निगु ज्या मछिना ब्यूगु कारणं खः । जिं गबलें नं बिचाः तकं मयाना नमस्ते नमस्कारया कारणं जितः अज्याःगु अवस्था वइ धकाः । सरकारी जागिर, व नं जुजुया पालय्, पञ्चायतया इलय् । शक्ति भक्ति मदुपिं राष्ट्रसेवकत सरकारं गन धाल गन हुँ धाल हाकिमया न्ह्यःने छ्यं क्वछुकाः शिरोपर यानाः वनेमाःगु ई । वहे कथं जि नं वना । धाःधाःबलय् धाःधाःथाय् थीथी पहाड, पर्वत, तराई, मधेश । थ्वहे सिलसिलाय् छगू इलय् जि छगू पहाडी जिल्लाय् स्वास्थ्यकःमि कथं वना । पिने जिल्लाय् स्वास्थ्यकःमितय् भचा मानमर्यादा दइगु स्वाभाविक, नापलातकि सकसिनं नमस्ते–नमस्कार याइ । जिं गुबलें ल्हाः जक संकाः, गुबलें म्हुतु जक संकाः लिसः बीगु यानाच्वनागु जुयाच्वन । शायद ई कथं बाय् मनूकथं अप्वःसिनं अथेहे याइ, याइगु खः, यानाच्वनी ।
अन जि च्वनाथासय् ब्रिटिस गोर्खा सेनाया स्वास्थ्य उपचारया लागि नं छगू स्वास्थ्य संस्था दु। गोर्खालि सेनाया निवृत्त सेनातय्त व सेनाया परिवारतय्त स्वास्थ्य सेवा बीगु। व संस्थाया प्रमुख छम्ह गोर्खाली सेना ब्रिटिसया हे निवृत्त मेजर धनबहादुर राई । सकसिनं वयात मेजर साहेब, राइसाहेब, राइसर धकाः सम्बोधन याइ । जिं नं मेजर साहेब हे धायेगु। छथाय् च्वंसेलिं वं नं कर्मचारी-कर्मचारी जुसेलिं मित्रता दइगु स्वाभाविक हे जुल, नाप लाइबलय् नमस्ते नमस्कारया आदान प्रदान जुइगु हे जुल । खास यानाः वय्कःयात नापलातकि न्हापां वय्कलं हे जितः नमस्कार याइ । वय्कःया नमस्कार सामान्य कथं जक जुइमखु। निपा ल्हाः ल्वाकाः, ज्वजलपा यानाः छ्यं जक मखु बछि म्ह नापं क्वछुनाः धनुष्टंकार नमस्ते याइ । शायद सैनिक ख्यलय् नमस्कार अथेहे याइगु जुइ । लिसलय् जिं गुबलय् गुबलय् छु छु कथंया नमस्कार याइ, व जिं हे बांलाक धायेमफु, मस्यु। थ्व चलन न्ह्याना हे च्वंगु जुल । निम्हेसिया छुं खँ नं जूगु मखु ।
छन्हु लँय् ध्वदुक्क नापलाःबलय् वं जितः व हे कथंया न्हापा थें धनुष्टंकार नमस्ते यात । लिसलय् जि छु नमस्कारयात जिं धायेमफु । आकाझाकां वं ट्याप्प जिगु निपा ल्हाः ज्वन, अले तं पिकयाः धाल- ‘छ गपाय् धंम्ह डाक्टर ? न्ह्याबलें जिगु नमस्कारया लिसः पतिं छपतिं धस्वाकाः बीम्ह ? पतिं धस्वाकाः देखा जायेगा धाइम्ह ।’ व इलय् वं अय्लाः त्वनातःगु जुयाच्वन । जितः ज्वनाः त्वःतूगु हे मखु। ब्व बियांतुं च्वन । लँय् मनू मुन । जात्रा थें जुल । जिं थःत संयम याना । माफि नं फ्वना । हानं अथे याये मखु धया, व ला मानय् मजू । हाला हे च्वन । ल्हाः ज्वनाः त्वःतूगु हे मखु। मादक पदार्थ सेवन यात कि व मेजरया अज्याःगु बानि अन च्वंपिं सकसिनं स्यूगु जुयाच्वन । अले अन मुनाच्वंपिं पासापिंसं जितः वनाप बायेकाः छखे ब्वनायंकल । वयात नं छखे छ्वल । जि व नाप बायाः अफिसय् वनकि अफिसय् तकं वइ धाःगुलिं अफिसय् मवंसे छम्ह पासाया छेँय् वना । वयात मादक पदार्थं मत्वःतूतले होस हे दइमखु हं । अथे जुयाः खः ला व ला जितः मात्तुमालाः जि च्वंच्वनागु पासाया छेँय् तक थ्यंकः वल । राईतय् तं याकनं लनी मखु धाइ । छगू निगू इन्च घाः यानाः ल्वायेगु ला इमि ख्याः धकाः धाइगु न्यना तयागु। हानं अन मनू मुन । सकलें मिलय् जुयाः जिमित मिले यात । खास यानाः मेजर साहेबयात आवंलि जिपिं निम्ह बराबर तःधं चीधं मखु धकाः धाल । आवंलिं नापलातकि नमस्ते नमस्कार यायेगु मखु। ल्हाः ज्वनाः गुडमर्निब यायेगु । थ्व खँ वयात नं शायद यल मखा । हानं छकः जि नाप ल्हाः ल्वाकाः पिहां वन । अले जि नं अफिसय् वना । अय्लाखं त्वःते धुंकाः शायद जि नाप यानागु व्यवहार लुमनाः वयात पश्चाताप जुल खः ला, कन्हय् कुन्हु जिथाय् वया माफी फ्वंवल ।
LEAVE YOUR COMMENTS