शक्तिशाली जिनपिङ

चिनियाँ राष्ट्रपति सि जिनपिङ शनिवाः जूगु चिनिया राष्ट्रिय जनकंग्रेसपाखें निक्वःगु कार्यकालया निंतिं राष्ट्रपति निर्वाचित जुयादीगु दु । जनकंग्रेसया सर्वसम्मतिं जिनपिङ निक्वःगु कार्यकालया निंतिं निर्वाचित जुयादीगु खः ।वय्कः निक्वःगु कार्यकालया निंतिं राष्ट्रपति निर्वाचित जुल धयागु खँ चीनया लिसें विश्वया निंतिं छुं न्हूगु वा अप्रत्याशीत खँ मखु । थ्व ला सकसिनं सिउगु हे खँ खः । तर थ्व दथुइ दकलय् तःधंगु खँ जिनपिङ चीनया सर्वशक्तिमान नेता कथं उदय जुयावःगु खः । जिनपिंग निक्वःखुसी ला छु आः स्वक्वः,प्यक्वः, न्याक्वः थम्हं न्ह्यातले राष्ट्रपति जुइफइगु अवस्थाय् दु । थुकिया निंतिं वंगु आइतवाः चिनिया जनकंग्रेसं हे लँ चायेकाबीधुंकूगु दु ।

चीनय् सन् १९९० य् संविधान संशोधन यानाः छम्ह मनू निगू कार्यकाल तक जक राष्ट्रपति जुइदइगु नीति पारित खः । तर वंगु आइतवाः थ्व संशोधनय् नं संशोधन यानाः अनिश्चितकाल तक राष्ट्रपति जुइफइगु कथं संविधान संशोधन यानाबिउगु दु । अले थ्व फुक्क राष्ट्रपति जिनपिंङया निंतिं हे खः । सन् २०१२ य् जिनपिंग चिनिया कम्युनिष्ट पार्टीया नेताय् ल्यःगु खः । कम्युनिष्ट पार्टीया फुक्क संगठनतय् आमसहमतिं वय्कः पार्टी महासचिव जुयादीगु खः । उबलय् सुनां सिउगु खइ कि थ्व न्यादँया दुने जिनपिङ थुलि शक्तिशाली जुयावइ धकाः । उबलय् सुनां नं अन्दाज तकं याःगु मखु जुइमा कि जिनपिङ वइगु न्यादँया दुने थुलि शक्तिशाली नेता जुयाः पिलूवइ । थौंकन्हय् जिनपिङ गुलि शक्तिशाली धयागु खँ वय्कःयात अनिश्चितकाल तकया निंतिं राष्ट्रपति जुइत लँ चायेकेगु निंतिं संविधान संशोधनय् जूगु मतदानं हे क्यं । २९६४ म्ह मतदाता दुगु जनकंग्रेसय् निम्हेसिनं हे जक थ्व संविधान संशोधनया विपक्षय् मतदान यातसा स्वम्ह जक मतदानया इलय् अनुपस्थित जुल । थुकिं नं क्यं चिनिया राजनीतिइ जिनपिङ गुलि ताकतवर जुयाच्वंगु दु ।

सत्तारुढ कम्युनिष्ट पार्टीं जिनपिङया विचारधारायात संविधानय् दुथ्याकेगु निर्णय छुं ई न्ह्यव हे यायेधुंकूगु दु । थुकिं वय्कःयात चीनया न्हापांम्ह कम्युनिष्ट नेता व संस्थापक माओत्से तुंग बराबरया दर्जाय् थ्यंकाबिउगु दु । वय्कः थः हे नं माओया परम्परायात न्ह्यःने यंकेगु चाहना दुम्ह खः, अले वय्कलं थःत माओया उत्तराधिकार हे तायेकादी । जिनपिङं राजनीति सुरु यानादीगु इलय् तत्कालिन नेता माओं च्वयातःगु चिकिचाधंगु सफू कम्युनिष्ट पार्टीया सकलें दुजःपिंसं ब्वनीगु खः । माओया व हे सफू ब्वनाः वःम्ह जिनपिङया थीथी धापू थौंकन्हय् ततःधंगु ह्याउँगु होर्डिङ बोर्डय् तयातइगु जुइधुंकूगु दु । जिनपिङ चिनिया राजनीतिइ सर्वशक्तिमान कथं पिलूवःगु अथें धाःसा मखु । थ्व न्यादँया दुने चीनय् लागू याःगु नीति व मचां निसें वय्कःयाके दुगु लक्ष्य हे खः । जिनपिङ थःगु नीतियात तसकं कडा रुपं लागू यानादीगु दु । न्हापांगु कार्यकालया निंतिं राष्ट्रपति जुयादीगु इलय् वय्कलं चीनयात धनी व शक्तिशाली राष्ट्र दयेकेगु प्रतिबद्धता प्वंकादीगु खः ।

राष्ट्रपतिया रुपय् न्हापांगु न्यादँया कार्यकाल दुने हे सि जिनपिङ चिनिया समाजय् थःत छम्ह महान नेताया रुपय् न्ह्यब्वयेत ताःलाःगु दु । वं छम्ह जननेता कथं थःगु छवि जनताया न्ह्यःने न्ह्यब्वःगु दु । थुकिया निंतिं वय्कः अप्वः थें देय्या कुंकुलामय्, सहर गल्लीइ चाःहिलादी । गरिबतय् छेँय् छेँय् झायादी, अले जनताया हे भासं खँल्हानादी । वय्कःयात इलय्–ब्यलय् थीथी थासय् लञ्च कायेत लाइन च्वनाच्वंगु खंकेफइ । अले थःगु नसाज्वलंया ध्यबा थम्हं हे पुलाच्वंगु खंकेफइ ।न्यादँया कार्यकालय् वय्कलं भ्रष्टाचारविरुद्ध तःधंगु अभियान हे न्ह्याकादिल । थ्व झ्वलय् ततःधंपिं नेता लिसें चिधंपिं भ्रष्टाचारीतय्त ज्वनाः जेल छ्वयाबिल । आः हे नं वय्कलं भ्रष्टाचार विरोधी अभियन्ता व भ्रष्टाचारविरुद्धया अभियानय् वय्कःलिसे ज्या यानादीम्ह वाङ चिसानयात उपराष्ट्रपति कथं ल्यःगु दु ।

देय् दुने थःगु छवियात बल्लाकूगु ला द हे दु अन्तर्राष्ट्रिय् ख्यलय् नं चीनयात अझ शक्तिशाली देय् कथं न्ह्यःने यंकूगु दु । अन्तर्राष्ट्रिय परिवहन सञ्जालयात छस्वाः यायेगु निंतिं वय्कलं हःगु ‘वन बेल्ट वन रोड’ परियोजनां चीनयात अझ बल्लाकूगु दु । थ्व परियोजनां चीनया उत्पादन युरोप लिसें अफ्रिकी देतक दंक व याउँक थ्यंकाबी । थुकी चीनयात विश्वया दकलय् तःधंगु अर्थतन्त्र दयेकीगु जुइ ।जिनपिङ चिनियाँ राष्ट्रपति जूगु इलय् हे नं चीन छगू बल्लाःगु देय् जुयाच्वंगु खः । थुकियात अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चय् बांलाक न्ह्यब्वये मफयाच्वंगु खः । जिनपिङं याउँक हे अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चय् चीनया ताकत क्यनाबिउगु दु । विवादीत दक्षिणी चीन सागरय् बनावटी द्वीप दयेकेगु लिसें ‘वन बेल्ट वन रोड’ परियोजना हयाः विश्वयात चीनया ताकत प्रदर्शन यानाबिउगु दु । अथेहे अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पं पेरिस जलवायु सम्झौता व व्यापार सम्झौतां ल्हाः लिकाःगु इलय् जिनपिङं थःत विश्वया शक्तिशाली नेता कथं न्ह्यब्वयाबिल ।

राष्ट्रिय–अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलय् जिनपिंग थःगु छवियात चम्के ला यानाच्वंगु दु । तर थ्वया दथुइ वय्कःयात वइगु कार्यकालय् थीथी चुनौति धाःसा ल्यनाच्वंगु हे दनि । दकलय् न्ह्यःने ला चीनया विकास गति सुस्त जुया वनाच्वंगु दु । सरकारया त्यासा अप्वया वनाच्वंगु दु । यक्व अर्थशास्त्रीतय्सं थुकियात कयाः ख्याच्वः बिया वयाच्वंगु दु ।थुकिया लिसें जनताया स्वतन्त्रताया खँय् कडा नीति नालाच्वंगुलिं नं जिनपिंगया आलोचना जुइगु जुयाच्वंगु दु । थःगु प्रतिबद्धता पूवंकेगु निंतिं जनतां राजनीति यायेमजिउ धयागु पक्षयाम्ह खः जिनपिङ । जनताया राजनीतिइ हस्तक्षेप गुलि खतरनाक जुइ धयागु वय्कलं बांलाक हे सिउ । नागरिकतय्त अभिव्यक्तिया स्वतन्त्रता बीमजिउ धाइम्ह वय्कलं चीनय् इन्टरनेटय् कडा सेन्सर लागू यानातःगु दु । थः विरोधीतय्त मदयेका हे छ्वयेगु नीतिं नं वय्कःया आलोचना जुइगु जुयाच्वंगु दु । न्ह्यागु थजु आःया इलय् सी जिनपिङ चीनया निंतिं सर्वशक्तिमान नेता जुयाः पिलू वःगु दु । थीथी हाथ्याया सामना यानाः न्ह्याः वःम्ह जिनपिङ आः वयाच्वंगु हाथ्यायात नं याउँक पार याइगु जुइ ।