लिच्छवीकालीन मोडेलय् जुइमाः ख्वनाया विकास

यलया दक्षिण भेगय् च्वंगु नेवाःतय् छगू ऐतिहासिक बस्ती खः ख्वना । भौतिक पूर्वाधार विकासया ल्याखं लिउने लानाच्वंगु ख्वनाय् विकासया आवश्यकता दु । तर थुकिया पहिचान ल्यंकेगु खःसा थौंया आधुनिक पहलं पुलांगु हे पहलं थनया विकास जुइमाः । अथे धइगु ख्वनायात लिच्छवीकालीन प्रारुपय् विकास यायेमाः । ख्वनाया विकासं प्रभावित जुइगु थाय्तकयात सतही सतक मार्गयात सुरुङमार्गं हिलेमाःगु (च्भउबिअभ यायेमाःगु) आवश्यक जू । ख्वनायात ल्यंकेमाःगु अतिकं आवश्यक दु । नेपाःया झिंछगूगु विश्व सम्पदाय् दुथ्यायेत्यंगु थ्व ख्वना नगर लिच्छवीकालीन ऐतिहासि सभ्यताया छगू जक नमूना नगर नं खः । थुकियात ल्यंकेत, निरन्तरता बीत मतलब लिच्छवीकालीन प्रारुप वा शैलीइ विकास यायेगु खःसा छुं छुं खँय् ध्यान बीमाःगु नं अति आवश्यक जू ।

‘झिंछगूगु (११ औं) विश्व सम्पदाय् दुथ्यायेत्यंगु थ्व ख्वनाया गुगुं नं सवालय् ख्वनावासीतय् जक गन खः धकाः ? थ्व ला विश्वया सरोकारया नं विषय खः ।’‘सुरुङ मार्गं आदिवासीया जन्मसिद्ध अधिकार सुरक्षित याइगुनिसें कयाः विश्व सम्पदा व मेगु उपत्यकाया ऐतिहासि, सांस्कृतिक राष्ट्रिय सम्पदात ल्यंकेगु जक मखसे नेपाःयात नं विश्वय् म्हसीका बीगु उपत्यका न्हना वनीगुपाखें बचे याइसा अज्याःगु सुरुङ मार्गं आवश्यक तायेकूगु थप लागत मेमेगु बजेटं क्वपालाः पूर्ति यायेमाःगु आवश्यक जू ।’‘प्रशस्त मुआब्जा व क्षतिपूर्ति कयाः थःगु मातृथलो थःजन्म जूगु थाय् (मातृथलो) व नं विश्व म्हसीकीगु भूमिपाखें बिसिउँ वनेगु धइगु देय् व सकल नेपाःमिजक मखु विश्व व सम्पूर्ण विश्वयात हे गद्दारी यायेगु सरह खः ।

विस्तृत थप जानकारी ः—
१) गनं हे ब्याख्या यानामतःगु व मजूगु उचित शब्द, दुगु हे खःसां नं उचित मुआब्जा व क्षतिपूर्ति कयाः वा प्रशस्त मुआब्जा व क्षतिपूर्ति कयाः थःगु जन्म थासं व नं विश्व म्हसीकीगु भूमिपाखें बिसिउँ वनेगु धइगु देय् व सकल नेपाःयात गद्दारी यायेगु सहर खः । सकसिनं इलय् हे ध्यान बीमा अन्यथा थ्व झीगु बांलाःगु सुन्दर शान्त नेपाल विशाल विश्वया मानचित्रं तना वनेत ई काइमखु ।
२) प्रस्तावित फास्ट ट्राय्कया सतही सतकया छुं अंशं लगभग १५ निसें २० किलोमिटर सुरुङ मार्गं हिलेगु (च्भउबिअभ) यायेमाः । ताकि उलि दूरीतक ख्वनाया ऐतिहासिक सभ्यतालिसें ज्वः मलाइगु जूगुलिं आधुनिक संरचनात व आधुनिक वस्तीत स्वतः निषेधित जुइमा ।
३) अनया आदिवासी स्वाबासीत विस्थापित जुइ म्वाःलेमा व आदिवासीतय्गु जन्मसिद्ध अधिकार सुरक्षित जुइमा ।
४) स्वनिगःया पहिचान — नेपाःया हे पहिचान खः । थ्व पहिचानयात निरन्तरता प्राप्त जुयाच्वनेमा ।
५) स्वनिगःया मुक्कं जमिन खेतीयोग्य जमिन खः, खेतीयोग्य जमिन— सतक व आधुनिक भवनं ल्हाना मवनेमा, जाया मवयेमा ।
६) ग्राउण्ड वाटर रिचार्ज जुइमा व आतक न्हय्गू, भविष्यय् च्यागू विश्व सम्पदां छाय्पीत स्वयाच्वंगु स्वनिगलय् भविष्यय् वनाः ल्हाना मवनेमा वा विश्वं हे तना मवनेमा ।
सकसिनं लुमंकेबहजू, लखं जायाच्वंगु जमिनाया क्वय्च्वंगु चाय् लःया म्हो वयेवं सुख्खा जुयाः सारा स्वनिगः हे ल्हाना वनेगु वा न्हना वनीगु सम्भावना दुगु भूगर्भविद्तय्सं तःदँ न्ह्यः हे ख्याच्वः बीधुंकूगु खँ खः ।
७) ख्वनासहितया उपत्यका – ऐतिहासिक, सांस्कृतिक नगर व खेतीयोग्य जमिनया क्षेत्र खः । थुकियात पर्यटकीय, सांस्कृतिथक, ऐतिहासिक व भुखाय्या दृष्टिकोढां सुरक्षित क्षेत्र दयेकातयेमाःगु अति आवश्यक जू । थुकिया जःखःया दक्वं संरचनात भुखाय्या दृष्टिकोणं सुरक्षित जुइमाःगु आवश्यक जू । ताकि विदेशी पर्यटकत निर्धक्क रुपं थन वये वने याये दयेमाः । सुरुङ मार्ग भुखाय्या दृष्टिकोर्ढा सुरक्षित मार्ग खः ।
८) सुरुङ मार्ग— नेपाःया निंतिं गुुगुं न्हूगु मार्ग मखु । नेपाःया प्राय दक्वं जलविद्युत आयोजनाया जलमार्ग सुरुङ मार्ग खः ।
९) जलमार्गया सन्दर्भय् मिपाखें सुरक्षित निर्माण (ँष्चभ क्बाभतथ(ऋयलकतचगअतष्यल) व मर्मत सम्भारया इलय् विचाः यायेमाःगु विषय खःसा मेगु सन्दर्भय् थ्व समस्यात ३६५ न्हु २४ घन्टा विचाः यानाः समाधान मालेमाःगु जरुरी दु ।
लुमंकेबहजू, संसारय् आपालं सुरुंग मार्गत दु । मिं नइगु इलय् सुरक्षित जुइगु उपायत थौंया संसारय् आपालं प्रविधिया विकास जुइ धुंकूगु दु ।

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS