स्वम्ह न्या

तःधंगु जलाशय छगू दु। अन लः नं तसकं तजायेक दु। अथे जूबलय् अन न्यातय्त तसकं यःगु नसा झ्याउ व मेमेगु चिचिमाःगु लखय् बुयावइगु मा बुया वयाच्वंगु दु। थज्याःगु थाय् न्यातय्त तसकं यइगु जुयाच्वन । अथे जुयाः अन यक्व हे न्यात च्वं वयाच्वंगु दु। ख्येँ थ्वयेत ला झन् दक्वं हे न्यात उगु जलाशयय् वइगु जुयाच्वन । उगु जलाशय मनूतय्सं काचाक खनी मखुगु थासय् लानाच्वंगु दु ।

उगु हे जलाशयय् स्वम्ह न्यातय्गु छगू पुचः नं च्वनाच्वंगु दु। इमिगु स्वभाव धाःसा ज्वःमलाः । पिया नांयाम्ह न्या संकट वइगु लक्षण खनेदयेवं हे संकट ज्यंकेगु उपाय यायेमाः धयागु खँय् विश्वास याइम्ह खः । रिया धाःसा संकट वयेवं तिनि वपाखें बचे जुइगु कुतः यायेमाः धाइम्ह खः । चियाया बिचाः दु कि संकटयात पनेगु बाय् वपाखें बचे जुइगु धइगु म्वाःमदुगु खँ खः, भाग्यय् छु च्वयातःगु दु, व जुयां त्वःती ।

छन्हु सनिलय् माझित खुसिइ न्यालानाः छेँय् लिहां वनाच्वंगु जुयाच्वन । इमिगु जालय् तसकं कम जक न्या क्यनाच्वंगु दु। अथे जुयाः इपिं सकसियां ख्वाः खिउँ । थुबलय्ला क हे झाःया च्वंच्वं न्या नइपिं झंगःतय् बथां ब्वया वनाच्वंगु खन । सकसिगुं त्वाथय् न्या कताका हयातःगु दु।

थ्व खनाः छम्हेसिनं अनुमान यात, ‘पासापिं झाःया लिउने खुसिलिसे स्वानाच्वंगु जलाशय दु थें च्वं, अले अन यक्व हे न्या दु थें च्वं ।’

माझित लय्लय् तायाः झाः चीकाः जलाशय दुथाय् वन । अन उमिसं यक्व हे न्या खन ।

छम्ह माझिं धाल, ‘आहा ! थन ला न्याया न्यां हे जायाच्वंगु दु। थौं तक झीसं ला सीके हे मफुगु जुयाच्वन ।’

मेम्हेसिनं धाल, ‘थन जाः तःसा ला यक्व हे न्या क्यनी का ।’

हानं मेम्हं धाल, ‘थौं द्यः खिउँया वयेधुंकल, म्हाःल । कन्हय् सुथय् वयाः जाल तयेमाली ।’

थुलि धयाः इपिं लिहां वनाछ्वत । माझितय् खँ ल्हाःगु स्वम्हं न्यां न्यनाच्वंगु जुयाच्वन । पिया न्यां धाल, ‘पासापिं, आः झी थन च्वने ग्यानापुल । ई दनिबलय् हे ज्यान बचे यायेगु उपाय यायेमाः । जि ला आः हे थ्व जलाशय त्वःताः धःया लँपुं खुसिइ वने त्यल । कन्हय् सुथय् माझित वयाः जाल तइबलय् जि ला यक्व हे तापाक थ्यने धुंकी ।’

रिन्यां धाल, ‘छ वने सा हुँ, जि ला वयेमखु। आतक थन खतरा वःगु हे गन दु धकाः झी अपाय्सकं ग्यायेत । जुइफु, थ्व संकट हे मवइ । इपिं माझितय् थन वयेगु कार्यक्रम हे रद्द जइफु। चान्हय् इमिगु जाल हे छुं त्यानाबीफु। इमिगु बस्ती हे मिं नयेफु। भुखाय् ब्वयाः इमिगु गां हे ध्वस्त जुइफु। चान्हय् किसिया स्वं पाय्धाः वा वयाः इमिगु गां हे चुइकायंकेफु। अथे जुयाः इपिं व हे वइ धकाः धाये फइमखु । इपिं व हे वल धाःसा उबलय् हे बिचाः याये । इमिसं जाल हे तःसां झी मक्यने नं फु।’

चिया न्यां भाग्यवादी खँ ल्हात, ‘बिसिउँ वनां छुं जुइगुवाला मदु। माझितय् वयेमाःगु दुसा वइ । झी जालय् क्यनेमाःगु दुसा क्यनी । भाग्यय् सीगु हे च्वयातःगु दुसा छु यायेफइ ?’

थुकथं पिया ला अनं वना हे छ्वत । रिया व चिया अन हे च्वनाच्वन । सुथ जुइवं माझित जाल ज्वनाः वल । जाल प्यनाः धमाधम न्या लात । रियां संकट वःगु खनेवं ज्यान बचे यायेगु उपाय बिचाः यात । वं थःगु न्ह्यपु चाःहिइकाच्वन ।

जःखः गनं सुलेथाय् दु ला धकाः बिचाः यात । ह्वः प्वाः गनं मदु। थुबलय् लाक हे वयात छम्ह पशु सिनाः तःन्हु न्ह्यवंनिसें हे उगु जलाशयय् ल्यहेँ पुयाच्वंगु लुमनावल । वं व लाश माःवन ।

लु नं लुल । लाश ध्वगी धुंकल । रिया व हे लाशया प्वाथय् दुहां वनाः पिहां वःबलय् वयागु म्ह छम्हं ध्वगी नवल । भचा जायेकाः रिया माझिया जालय् क्यन ।

माझिं जाल साल, अले उकी क्यंपिं न्यात जलाशयया सिथय् यंकाः भ्वपुइकल । मेपिं न्यात ला फाताफाता पुल । रिया छम्ह सीम्ह थें च्वंक सासः हे मल्हासे च्वनाच्वन । माझिं ध्वगी नवःगु न ताल, अले गुम्ह न्या ध्वगी नवःगु धकाः मालास्वःबलय् व सीम्ह थें च्वनाच्वंम्ह रियायात खन । कयाः नतुना स्वल अले थ्व ला सिनाः ध्वग्गीगु हे तःन्हु दयेधुंकल खनी धकाः लखय् तुं वांछ्वयाबिल ।

रिया थःगु बुद्धि छ्यलाः संकटं पिहां वयेत सफल जुल । लखय् लायेवं हे व सुललल क्वथ्यंक कुहां वनाः सुरक्षित थासय् थ्यंकःवन । चिया न्या नं मेम्ह माझिया जालय् क्यंगु जुयाच्वन । अले छगः टोकरिइ तयाबिउगु जुयाच्वन । भाग्यया भराेसाय् च्वनीम्ह चिया न्या उगु हे टोकरिइ मेमेपिं न्यात थें वाथावाथा कनाः सिनावन ।