न्हापां विधेयक निं दिकि
सदनय् दर्ता जूगु गुथि व्यवस्था सम्बन्धी विधेयकयात कयाः स्वनिगःया नेवाःत सतकय् कुहां वःगु दु । आः उमिसं थ्व सतक आन्दोलनयात अझ तच्वयेका यंकेगु समेत ग्वसाः यानाच्वंगु जुयाः सरकारं मिखा कनाः मस्वसें मगाःगु अवस्था दु ।आः सदनय् हःगु थ्व विधेयकया दकलय् आपत्तिजनक खँ धइगु हे गुथिं छुं सांस्कृतिक ज्याखँ यायेत तयातःगु जग्गालिसे आः वयागु सम्बन्ध पूवंक हे त्वाःदली धाःगु बुँदा खः ।
उलि जक मखु आः न्हूगु गुथि चायेकेत नं सरकारया अनुमति कायेमाः । सांस्कृतिक ज्याखँ यायेबलय् उकिया पूवंगु ल्याःचाः तयारयानाः सरकारयात बीमाः । छुं नं देगलय् तयातःपिं द्यःपाःलाः वा पुजाआजा याइपिं पुजारीत यदि सरकारयात मयल धाःसा चीका छ्वयेफु । उकिया थासय् टेण्डर आह्वान यानाः दंक ज्या याइम्ह तयेफु ।
विधेयकय् तयातःगु थज्याःथज्याःगु प्रावधानं यानाः थुकिया विरुद्ध जनता कुहां वःगु खः । आन्दोलन तच्वया वन धाःसा उकिं यक्व नोक्सान नं यायेफु । छाय्धाःसां जाति, भाषा, संस्कृतिलिसे स्वापू दुगु आन्दोलनयात भावनां थुलि क्वातुक्क साला यंकेयः कि वं जःखः छुं हे खनी मखु ।
उकिं सरकारं कमसेकम थ्व आन्दोलनयात दिके बीगु खःसां नं सदनय् आः सहलह जुइत्यंगु विधेयकयात दिकेगु ज्या यायेमाः । थ्व विधेयक दिकल धकाः राज्ययात छुं कथंया अनिष्ट वइगु खँ मदु । थ्व विधेयक खारेज यात धकाः देशय् छुं संकट ब्वलनीगु नं खँ मदु । न थ्व विधेयक दिकल धकाः सरकारयात न्यागः ध्यबाया हानी नोक्सानी जुइगु हे खँ दु ।
बरु थ्व विधेयक जबर्जस्ती कार्यान्वयन यात धाःसा उकिया कारणं ब्वलनीगु आन्दोलनं यक्व कथंया नोक्सानी याइगु सम्भावना दु । उलि जक मखु, विधेयक गथे खः अथे हे लागू यात धाःसा थुकिं देय्या जात्रापर्व थेंज्याःगु संस्कृतिइ तःधंगु लिच्वः लाकाः गबलें पूवंके मफइगु ह्याकिं लाका बी ।
थ्व विधेयक खारेज यात
धकाः देशय् छुं संकट ब्वलनीगु नं खँ मदु । न थ्व विधेयक दिकल धकाः सरकारयात
न्यागः ध्यबाया हानी नोक्सानी जुइगु हे खँ दु ।
उकिं आःयात सरकारं मेगु छुं मयाःसां थ्व विधेयक दिकेगु ज्या निं यायेमाःगु दु । सरकारया गुपिं कर्मचारीतय्सं थ्व विधेयक मस्यौदा यात, उमिसं गुथिया गहन अर्थ व खास यानाः नेवाः समाजय् थुकिं कयाच्वंगु हा बारे मसिउगु खनेदु । छाय्धाःसां थ्व विधेयक मस्यौदा याःपिं कर्मचारीत अज्याःगु गुथि परम्परा दुपिं वा अज्याःगु परिवेशय् म्वाना वःपिं मखु जुइमाः ।
यदि गुथि परम्परा व नेवाः समाजय् थुकिया महत्व बारे छुं भचा जक सिउम्ह जूसां नं वं थज्याःगु मस्यौदा अवश्य च्वइ मखु जुइ । उकिं थुकिया महत्व थुइकेगु लागिं सरकारं सम्बन्धित गुथ्याःतलिसे छक्वः सहलह यात धाःसा थ्व खँ तुरुन्त थुइका काये फइ । उकिं सरकारं विधेयक रोके यानाः सम्बन्धित गुथ्याःतलिसे छगू चरण संवाद न्ह्याकल धाःसा समाधानया च्वः लुइगु सम्भावना दु ।
देशय् गुलि नं जात्रा, पर्व, सम्पदा आदि दु उकिया संरक्षण व सम्बद्र्धन याइपिं जनता खः । जात्रा पर्व धइगु जनतां न्यायेकीगु खः । सरकारं उकियात हःपाः जक बीगु खः । जात्रा पर्व सञ्चालनया ज्या गुथितय्सं याइ । अज्याःगु जात्रा पर्व सञ्चालन यायेत माःगु आयस्ता पुर्खां तया थकूगु जग्गापाखें प्राप्त जुयाच्वनी ।
२०२२ सालय् जब सरकारं गुठी संस्थान गठन यानाः गुथिया जग्गा फुक्क दुकायेगु ज्या यात, वयां लिपा आयस्ता मदयाः गुथित कमजोर जुया वन । जात्रा पर्व बांलाक सञ्चालन याये मफुत । फलतः संस्कृति व सम्पदा नाश जुजुं वन । राज्यं उकी ध्यबा तये मफुगु कारणं यानाः नाश जूगु सम्पदाया गबलें हे पुनरुत्थान जुइ मफुत ।
गुथि संस्थानं जात्रा पर्वयात बांलाक आयस्ता बी मफुगु जक मखु, गुथिपाखें कयातःगु जग्गाया बांलाक सुरक्षा नं याये मफुत । फलतः भूमाफिया व गुथि संस्थानया कर्मचारी मिले जुयाः गुथिया जग्गा धमाधम मीगु शुरु जुल । अज्याःगु जग्गा मिल धाःसा गुथियात छु समस्या जुइ, गुथियात समस्या जुल धाःसा संस्कृतियात छु लिच्वः लाइ धइगु बारे उमित छुं हे चिउताः मंत ।
छाय्धाःसां उपिं गबलें नं अज्याःगु संस्कार व संस्कृति दुगु समाजय् ब्वलंपिं मखु । थुकिं यानाः उमिसं जग्गाया हिनामिना तसकं अप्वयेकल । सरकारप्रति आश्रित जुइमाःगु संस्कृति लोप जुइगु शुरु जुल । उकिं आः नं जनताया दथुइ च्वनाः जनतां न्यायेकेमाःगु संस्कृतियात सरकारं नियन्त्रण यानां मजिउ ।
सरकारं ला अज्याःगु संस्कृति सञ्चालन याइगु गुथियात बल्लाकेगु ज्या जकं याये माःगु खः । तर थ्व विधेयकयात हयाः गुथियात बल्लाकेगु मखु कि गुथि हे समाप्त याना छ्वयेगु ज्या यायेत्यंगु दु । अय् जुयाः नं थुकिया विरोध जूगु खः ।
जग्गालिसे गुथिया स्वापू मदयेसातकि उगु जग्गाय् सरकारया नियन्त्रण जुइ । सरकारया नियन्त्रण जुइगु चाःहिकाः कर्मचारीया नियन्त्रण खः । कर्मचारीं नियन्त्रण याइगु सरकारी जग्गाया थौंकन्हय् छु हविगत जुयाच्वन, व सकस्यां न्ह्यःने स्पष्ट हे दु ।
LEAVE YOUR COMMENTS