लुँ जलपया मूर्तिं पाःलाःया उत्सर्जन अप्वल

लुँया जलप तयाः हस्तकलाया मूर्ति दयेकेगु झ्वलय् मेमेगु क्षेत्रय् स्वयां झण्डै निदुगं अप्वः मात्राय् ‘पाःलाः’या उत्सर्जन÷निष्कासन जुइगु खने दुगु दु । वन तथा वातावरण मन्त्रालयं तयार याःगु ‘मीनामाता प्रारम्भिक मूल्यांकन प्रतिवेदन’ कथं उगु तथ्य सार्वजनिक जूगु खः । प्रतिवेदन प्रमाणीकरण सम्बन्धय् मन्त्रालयं ग्वसाः ग्वःगु ज्याझ्वलय् लुँया जलप तयाः मूर्ति दयेकेगु झ्वलय् देय्न्यंकं दछिया झिंनिद्वः व ८२५ किलोग्राम पाःलाः उत्सर्जन जुइगु जानकारी बिउगु खः ।

सन् २०१६÷१७ यात आधार कयाः तयार याःगु उगु प्रतिवेदनय् नेपाःया थीथी क्षेत्रपाखें उत्सर्जन÷निष्कासन जुयाः वातावरणय् ल्वाकज्याः वनीगु पाःलाःया मात्राया अनुमान यानातःगु दु । मेमेगु क्रियाकलाप (फोहर व अस्पतालजन्य फोहर च्याकेबलय्, स्वास्थ्योपचार उपकरण, अनौपचारिक फोहर च्याकेगु थाय्, कोइला च्याकेबलय्, खुल्ला रुपय् च्याकीगु फोहर)पाखें धाःसा ६,७९० किलोग्राम पाःलाः उत्सर्जन जूगु खनेदु ।

उत्सर्जन जूगु पाःलाः फसय्, लखय् व चाय् ल्वाकज्याइ । थुकिं मानव स्वास्थ्य व वातावरणय् प्रतिकूल लिच्वः लाकीगु थुगु क्षेत्रया विज्ञं जानकारी बिउगु दु । मन्त्रालयया सचिव डा. विश्वनाथ ओलीं ‘मीनामाता महासन्धि’ नेपालं अनुमोदन याःगु इलय् परम्परागत रुपय् जीविकोपार्जन यानाच्वंपिं मनूतय् पेशाय् लाइगु लिच्वःया बारे थप अध्ययन आवश्यक जूगु खँ धयादिल ।

परम्परागत पेशाय् पाःलाःया प्रयोग जुयाच्वंगु क्षेत्रय् थुकिया विकल्पया बारे थप अनुसन्धानया आवश्यक दुगु धयादिसें प्रतिवेदनं कुलातःगु आपालं विषय सरकारं संबोधन याये धुंकूगु व ल्यं दुगु वइगु दिनय् संबोधन यायां वनीगु अपेक्षा यानादिल । सचिव डा. ओलीं नेपाः मीनामाता महासन्धि अनुमोदन यायेगु प्रक्रियाय् न्ह्याः वनाच्वंगु धासें पाःलाःया व्यवस्थापनय् प्रत्येक नागरिकं थःगु छेँखां हे अभियान न्ह्याकेमाःगु सुझाव बियादिल ।