धर्म गबलय् यायेगु ?

#त्रिरत्न मानन्धर “सद्धम्म कोविद”

जीवनया उत्तराद्र्धय् जक धर्म ः
धार्मिक जीवन धयागु सामान्यतः जीवनया उत्तराद्र्धकालय्, गबलय् ज्यापाखें अवकाश जुइ अबलय् हनेगु धइगु धारणा सामान्य मनूतय्सं दयेकाच्वनीगु खः । मचाबलय् धर्मया मर्म छु धयागु सीके मफइगु व ल्याय्म्ह ल्यासेबलय् थःगु भौतिक जीवन सुथांलाकेगु ज्याय् ब्वाँय् वँवं हे ईया अभाव जुइगुलिं धार्मिक जीवन हने मफइगु तर्क बियाच्वनी ।

थुगु इलय् सांसारिक विषयवस्तुप्रति मन अप्वः प्यपुनाच्वनीगु जूगुलिं नं धार्मिक जीवन हनेगु पाय्छि मजू धइकथं बिचाः यानाच्वनी ।
हानं धार्मिक जीवन हनेगु प्रवृतिं जीवनयात निष्क्रिय यानाः सांसारिक जीवनपाखें तापानाः भौतिक ज्याखँय् बांमलाःगु लिच्वः लाका बीफु धयागु मिथ्या धारणाया कारणं नं यौवन अवस्थाय् धर्म यायेगु सामयिक मजू धइगु तर्क यानाच्वनी ।

धर्मया महत्ता सामाजिक व भौतिक उन्नतिया लागि गुलि दु धयागु खँ मसियाः हे थुकथंया धारणा विकास जुइगु खः । धार्मिक जीवनयापन धयागु परलोक सुध्रे यायेत जक खः धयागु धारणा ब्वलंकाः वर्तमान जीवनय् थुकिं लाकीगु सकारात्मक प्रभाव बारे अनभिज्ञ जुइगु कारणं नं थुकथंया धारणा ब्वलनीगु खः ।

तर भगवान बुद्धया धर्म धयागु परलोकया न्ह्यः थुगु हे जीवनयात सुथांलाकेगु लागि खः धयागु खँ वसपोलया प्रत्येक शिक्षाय् अन्तर्निहित जुयाच्वंगु झीसं खंकेफु । बुुद्धया शिक्षा धयागु आध्यात्मिक उन्नतिया लागिं ला जु हे जुल तर थुगु शिक्षा भौतिक विकासया लागिं बाधक मखुगु जक मखु भौतिक जीवन सुथां लाकेत झन आवश्यक धयागु खँ थुगु शिक्षाया बांलाक अध्ययन यात धाःसा छर्लङ्ग जुइ । थनया थन हे फल बीगु सांन्दृष्टिक स्वभाव थुगु धर्मय् अन्तर्निहित जुयाच्वंगु दु ।

वृद्ध अवस्थाय् धार्मिक अभ्यास ः
धार्मिक जीवन हनेगु धयागु मभिंगु ज्या मयायेगु खः, भिंगु ज्या सम्पादन यायेगु खः, मनयात क्लेशपाखें शुद्ध यायेगु खः । जीवनभर मभिं जक यायेगु, भिंगु छुं मयायेगु, चित्त एकाग्रता वा शुद्धताया कुतः मयायेगु, अले बुराबुरि जुइकाः तिनि आः ला मजिल धकाः धर्र्मया बः काः वनां प्रभावकारी कथं धर्मया अभ्यास जुइ मखु ।

धर्मया अभ्यास यायेत माःगु सामथ्र्य बुराबुरिया अवस्थाय् अभाव जुइफु, उकिं भगवान बुद्धं यौवन अवस्थाय् धर्मया अभ्यास यायेमाःगु खँ धयाबिज्याःगु खः । वृद्ध अवस्थाय् शरीर कमजोर जुयाः थुखे स्याः उखे स्याः जुयाच्वनीसा मन नं तसकं कमजोर जुया वनीगु स्वभाव खः । जीवन यक्व बिते जुइधुंकल, आः समय मदयेधुंकल धकाः अभ्यास याःसां नं प्राप्त जुइ मखुत धइगु भाःपियाः अभ्यासपाखें तापानाच्वनीगु आपालं सम्भावना नं दयाच्वनी ।

धर्मया महत्ता मचाया ई जुइमा, ल्याय्म्ह ल्यासेया ई जुइमा वा जिम्मेवारी क्वबिनाच्वंगु ई जुइमा न्ह्यागु अवस्थाय् नं दयाच्वनी । मचाबलय्या ई धयागु अध्ययनया ई खः । थुबलय् गुलि बांलाक अध्ययन यात जीवन पर्यन्त थुकिया बांलाःगु लिच्वः लाना लाःवनी ।

शरीर कमजोर जुइधुंकी व विभिन्न अंग प्रत्यंगका कमजोरीया कारणं धर्म अभ्यास यायेत माःगु शारीरिक व मानसिक शक्ति नं म्हो जुया वनेधुंकी । स्मृति नं ह्रास जुजुं वनाच्वनी । थुगु अवस्थाय् स्मृतियात व्यवस्थापन यानाः जक यायेमाःगु बुद्ध धर्मया अभ्यास बांलाक याये मफइगु स्वाभाविक खः ।

अझ जीवनभर धर्मपाखें तापानाः आपालं जिउगुं मजिउगुं अकुशल कर्म मुंकेधुंकाः जीवनया उत्तराद्र्धकालय् वयाः गबलय् कि चित्तया सरलता तनेधुंकी, उबलय् धर्मया सही अभ्यास याये फइमखु । चित्तया प्रवृत्ति हे स्यनेधुंकाः धार्मिक जुइ धकाः न्ह्याक्व हे कुतः याःसां सफल जुइगु सम्भावना तसकं म्हो जक दइ । थुकथं वृद्ध अवस्थाया धार्मिक अभ्यास सुथां मलाइगु सम्भावना आपालं दु ।

जीवनया न्ह्याग्गुं बैशय् धर्म ः
धर्मया उपादेयता मात्र आध्यात्मिक जक खः, भौतिक उन्नतिनाप थुकिया सरोकार मदु धकाः थुइकीपिंसं धर्म धयागु वृद्धावस्थाया विषयवस्तु जक खः धायेगु यानाच्वनी । जीवनया विभिन्न पक्षया उन्नतिया लागिं धर्म सहायक जुइफुगु जानकारी मदयाः नं धर्म धयागु लिपा जक यायेगु विषय खः धकाः थुइकाच्वनीगु खः ।

तर धर्मया महत्ता मचाया ई जुइमा, ल्याय्म्ह ल्यासेया ई जुइमा वा जिम्मेवारी क्वबिनाच्वंगु ई जुइमा न्ह्यागु अवस्थाय् नं दयाच्वनी । मचाबलय्या ई धयागु अध्ययनया ई खः । थुबलय् गुलि बांलाक अध्ययन यात जीवन पर्यन्त थुकिया बांलाःगु लिच्वः लाना लाःवनी । धर्मया अभ्यासं दइगु मनया शान्तिं अध्ययन अध्यापनय् झन तिक्ष्णता विकास याये फइगु खँय् सुनानं न्ह्यसः थने फइमखु ।

थबलय् हे विभिन्न पासापिं नापनं संगत जूवनी व जिउगुं मजिउगुं ज्याखँय् संलग्न जूवनीगु सम्भावनायात नं धर्मया अभ्यासं म्हो याना बी व खराब संगतपाखें तापाकाः थीथी कथंया बांमलाःगु प्रवृति ब्वलने फुगुपाखें तापाका बी । अध्ययन सिधयेवं थःगु जीवन यापनया लागि लजगाःया लागिं लगे जू वनी थुबलय् धनसम्पत्ति आर्जन यायेगु लागि जुइगु संघर्षय् मखु मखुगु ज्या नं याःवनीगु सम्भावना दइ गुकिं अनन्त जीवनया लागि बांमलाःगु लिच्वः वइगु कारण जूवनी ।

वयष्क इलय् जुइगु संघर्ष, जीवनया थहां–कुहां व सफल एवं असफलया लागि धर्म सहायक जुइफु । धन सम्पत्ति कमे यानाः समाजय् प्रतिष्ठित जुइवं विभिन्न प्रकारं अभिमान उत्पन्न जुयाः मनूतय्त शोषण, पीडा, अधिकारया दुरुपयोग यानाः अकुशल सम्बद्र्धन जूवनीगु सम्भावना दयाच्वनी ।

विभिन्न पद व प्रतिष्ठा प्राप्त जुयाः अधिकार सम्पन्न जुइगु इलय् अधिकारया दुरुपयोग जुइगु सम्भावना दयाच्वनी । थीथी कथंया भ्रष्टाचार व अनुचित लाभ यायेगु लोभं जीवनयात पतन्नोमुखपाखे न्ह्याः वनेगुपाखें नं धर्मया अभ्यासं तापाका बी ।

उकिं इलय् ध्यबा कमे यायेमाः थें धर्मया अभ्यास नं इलय् हे यायेमाः धकाः भगवान बुद्धं थथे धयाबिज्याःगु दु –
‘अचरित्वा ब्रम्हचरियं अलद्धा योब्बने धनं जिण्णकोञ्चाव झायन्ति खीणमच्छेव पल्लले ।’
यौवन अवस्थाय् धर्मया अभ्यास मयाःपिं व धन कमे मयाःपिं मनूत लः मदुगु सुक्खागु पुखुली न्या दइला धकाः झोक्रे जुयाः पियाच्वंम्ह न्याक्वाः झंगः थें झोेक्रे जुयाच्वनेमाली ।