मलेसियालिसे श्रम सम्झौताया मस्यौदाय् सहमति

येँ – नेपाः व मलेसिया दथुइ श्रम सम्झौताया मस्यौदाय् सहमति जूगु दु । मस्यौदायात अन्त्मि रुप बीत मलेसिया वनाच्वंगु नेपाली प्रतिनिधिमण्डल व मलेसियाया गृह तथा मानव संशाधन मन्त्रालयया उच्च अधिकारीतय् दथुइ शुक्रवाः जूगु वार्तां सहमति याःगु खः । निगू देय्या प्रतिनिधि दथुइ जूगु सहमति राजनीतिकस्तरय् हस्ताक्षर जुइधुंकाः कार्यान्वयन वइ धाःगु दु ।

नेपाली ज्यामितय् आपूर्ति सन्दर्भय् नेपालं तःगु शर्तत संवोधन यायेत मलेसिया तयार जूगु दु । समझदारी कथं नेपाली ज्यामित ल्ययेगु प्रक्रियाय् जुइगु फुक्क खर्च मलेसियाली पक्षं हे ब्यहोरे याइगु खँ वार्ताय् ब्वति कयादीम्ह क्वालालाम्पुरस्थित नेपाली दूतावासया कार्यवाहक राजदूत कुमारराज खरेलं कनादीगु दु । वय्कलं धयादिल, ‘नेपाः व मलेसियाया अधिकारीतय् दथुइ जूगु वार्ता सकारात्मक रुपं क्वचाल ।

नेपालं प्वंकूगु चासो सम्बोधन यायेत मलेसिया तयार जूगु दु ।’आः नेपाः व मलेसिया निगुलिं देय्या मिले जूगु ई स्वयां सम्झौताय् हस्ताक्षर जुइगु खँ कनादिसें कार्यवाहक राजदूत खरेलं कुटनीतिक माध्यमं तिथि क्वःछीगु खँ धयादिल । वय्कलं धयादीगु दु, ‘निगू देय्या प्रतिनिधितय् दथुइ सम्झौताया मस्यौदाय् सहमति जूगु दु । आः याकनं हे राजनीतिक तहपाखें मस्यौदाय् हस्ताक्षर जुइवं कार्यान्वयनय् वइ ।’्

नेपाः व मलेसिया दथुइ झिंन्हय्दँ न्ह्यवनिसें श्रम सम्बन्ध दुसां आःतक निगू देय् दथुइ श्रम सम्झौता जुइ फयाच्वंगु मदुनि । निगू देय् दथुइ तःक्वः हे श्रम सम्झौता यायेगु कुतः जूसां आःतक जुइमफयाच्वंगु खः ।

वार्ताय् नेपाली पक्षं नेपाःमि ज्यामितय् लागत खर्च पूवंक रोजगारदाता कम्पनी वा देशं व्यहोरे यानाः शून्य लागतय् रोजगारी याकेबीमाःगु खँ प्राथमिकता बियाः खँल्हाबल्हा याःगु खः । अथेहे ज्यामित सामाजिक सुरक्षा, न्यूनतम सेवा सुविधा, २४ घण्टे बीमा, स्वास्थ्योपचार लगायतया मुद्दा ल्ह्वंगु खः । थ्वयां न्ह्यः नेपाः व मलेसिया दथुइ श्रम सम्झौता यायेगु सम्बन्धी समझदारी (एमओयु)या खाका स्वक्वःतक कालबिल जूसां सम्झौताया छुं बुँदाय् सहमति जुइ मफयाच्वंगु खः ।

थ्व विषयय् गम्भीर सहलह यायेत नेपाली पक्ष बुधवाः मलेसियाय् वंगु खः । थ्वहे दथुइ नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघं शून्य लागतय् नेपाःमि ज्यामि रोजागरीया निंतिं मलेसियाय् वनेदइगु सहमतियात लसकुस याःगु दु । संघया अध्यक्ष रोहन गुरुंगं नेपाःमि ज्यामितय् हकहित सुनिश्चित जुइकथं निगू देय् दथुइ जूगु सहमति सकारात्मक जूगु खँ धयादीगु दु ।

तर वय्कलं नेपाःमि ज्यामितय् निश्चित कोटा छुटे मयाःगुलिं मलेसियाय् श्रमिक आपूर्ति तसकं म्हो जक जुइगु खँ नं धयादिल । वय्कलं धयादीगु दु, ‘आः मलेसियां थीथी २१ गू देशं ज्यामित कया वयाच्वंगु दु । ज्यामितय् पूवंक खर्च मलेसियां व्यहोरे यायेमाःगु सहमति जुइबलय् मलेसियां नेपाःमि ज्यामित मकासे मेमेगु देशं ज्यामित यंकेफु, थुखेपाखे सरकारं बिचाः यायेमाः ।’

मलेसियाय् वनीपिं नेपाःमि ज्यामितय्पाखें थीथी एजेन्सीया नामं अवैध शुल्क कयावयाच्वंगु एजेन्सीयात सरकारं खारेज यानाबी धुंकूगु दु । थुकिया लिसें वंगु न्याला न्ह्यवनिसें मलेसियाय् ज्यामित वनेगु पूवंक बन्द जुयाच्वंगु दु । नेपाः व मलेसिया दथुइ झिंन्हय्दँ न्ह्यवनिसें श्रम सम्बन्ध दुसां आःतक निगू देय् दथुइ श्रम सम्झौता जुइ फयाच्वंगु मदुनि ।

निगू देय् दथुइ तःक्वः हे श्रम सम्झौता यायेगु कुतः जूसां आःतक जुइमफयाच्वंगु खः । ५०या दशक निसें नेपाःमित वैदेशिक रोजगारीइ वयनेगु सुरु याःगु खः । आःतकया दुने ४३ लाख नेपाःमित श्रम स्वीकृति कयाः रोजगारीया निंतिं थीथी देशय् वनाच्वंगु दु । मलेसिया नेपाःमितय् निंतिं दकलय् तःधंगु श्रम गन्तव्य जुयाच्वंगु दु ।वैदेशिक रोजगारीइ वंपिं नेपाःमि मध्ये ३० प्रतिशत मलेसियाय् दुगु खँ धाःगु दु । अझ नं मलेसियाय् न्यागू लाखं मल्याक नेपाःमित ज्या यानाच्वंगु खँ धाःगु दु ।