ओलीं हे कम्युनिष्ट सिधयेकीगु खःला?
केपी ओलीया सरकारं जनताया निंतिं ज्या याये मफुत धाःसा आः नेपालय् कम्युनिष्ट हे सिधइगु अवस्था वइ, कम्युनिष्टतय्सं ताः ई तक जनताया मत कयाः सरकारय् वने फइ मखु । ओली सरकारया नेतृत्व यानाच्वंगु नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) या अध्यक्ष नापं पुलांम्ह प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डं तकं थ्व इलय् ज्या याये मफुत धाःसा सिधइ धकाः सार्वजनिक रुपं अभिब्यक्ति बियाच्वंगु दु ।
वय्कलं न्हापा नं छकः सरकारय् दुपिं मन्त्रीतय्सं ज्या याये मफुगुलिं आः मन्त्रीत हिलेमालीगु अवस्था वइ धयादीगु खः । वय्कलं थः भारत भ्रमणय् वने न्ह्यः अथे धयादीगु खःसा आः नं प्रधानमन्त्री ओली पिने वनाच्वंगु इलय् सरकारं ज्या याये मफुत धाःसा सिधइ धकाः न्ववानादीगु दु । ओली सरकारं परिणाम खने दइगु कथं ज्या मयात धाःसा सिधइगु, स्थानीय तहनिसें केन्द्रीय तह तकं जनताया समर्थन प्राप्त जूगु अले केन्द्रंनिसें स्थानीय तह तकं नेकपाया हे सरकार दुगु अवस्थाय् नं ज्या याये मफुत धाःसा सिधइ धकाः दाहालं गुगु धयादिल, थ्व वास्तविकता खः ।
थौं ओली सरकारयात गुकथं समर्थन प्राप्त जूगु दु थ्व धइगु आः तकया दलगत राजनीतिइ न्हापांखुसी प्राप्त जूगु अवसर खः । दुई तिहाई बहुमत सरकारय् दु । फुक्क धइथें प्रदेशया सरकार अले स्थानीय सरकार नं बहुसंख्यक ला आःया सरकारया हे पक्षय् दु । थुज्वःगु ई धइगु नेपाःया इतिहासय् गबलें नं वःगु मदुनि । थ्व इलय् नं ओली सरकारं ज्या याये मफुत धाःसा नेपाःया कम्युनिष्टतय्त हे तःधंगु लिच्वः लाइगु स्वाभाविक हे खः ।
ओली सरकार गठन जूगु खुला फुनाः न्हय्ला दत । न्हय्लाया दुने ओली सरकारं जनतायात जनतप्रतिनिधि दुगु महसुस जुइगु कथं खास हे ज्या जूगु मदुनि । पेट्रोलियम पदार्थया भाः लगातार थहां वनाच्वंगु दु, बजाः भाः थहां वनाच्वंगु दु, यातायात भाः थकाःगु दु, कर अप्वयेकूगु दु, न्हियान्हिथं बलात्कारया घटना जुयाच्वंगु दु थ्व फुक्क कथंया घटनायात स्वल धाःसा ओली सरकारं जनताया नितिं ज्या याये मफयाच्वंगु अवस्था खः धकाः स्पष्ट दु ।
जनताया निंतिं ज्या याये मफयाच्वंगु अले संघीयता वःगु महसुस तकं याये मफयाच्वंगु अवस्था दु । सिडियोया सवालय् तकं केन्द्रीय सरकारं हे निर्णय यायेमाःगु, प्रदेशय् सार्वजनिक विदायात कयाः तकं प्रदेशया मन्त्री धर्ना च्वनेमाःगु, संविधान दिवसयात कयाः प्रदेशया मन्त्रीत हे विरोधय् कुहां वयेगु घटनात स्वल धाःसा ओली सरकारं खास हे जनताया नितिं ज्या याये मफयाच्वंगु अवस्था खः धायेत सकलें बाध्य जुइ ।
न्हूगु संविधान कथं स्थानीय तह, प्रदेश व संघया चुनाव लिपा संघीयताया वया जनतायात सुख जुल, जनताया नितिं ज्या जुल, जनताया सहभागिताय् हरेक ज्याखँ न्ह्यात धकाः तायेकेगु लकस ब्वलनेमाःगु खः । न्हूगु संविधान कथं चुनाव जुयाः ओली सरकारयात दुई तिहाई बहुमत दुगु अवस्थाय् नेपाःया आदिवासी जनजाति, मधेसीनिसें उत्पीडित समुदायया माग कथं संविधानय् दुगु विभेदयात न्हंका वनी धकाः तायेकेगु अवस्था ब्वलनेमाःगु खः तर थौंया अवस्था स्वल धाःसा उकिया थ्याक्क अःखः जुयाच्वंगु दु ।
संघीयताया विरोध याइपिनिगु सः तसः जुयावःगु दु अले संघीयताया सवालय् सः थ्वयेकेगु यानाच्वंपिं तकं गनं संघीयता हे नेपाःया नितिं उपयुक्त मजूगु मखुला बाय् थ्व नांया जक संघीयता जकं मखुला धकाः न्ह्यसः तयेगु अवस्था ब्वलना वःगु दु । थ्व धइगु वास्तवय् ओली सरकार व नेकपापाखें जनताया भावना कथं ज्या याये मफुगु खः । केपी ओली नेतृत्वया संघीय सरकारयात जक सरकार तायेकेगु अले प्रदेश व स्थानीय सरकारयात सरकार धकाः तकं जनतां महसुस याये फयाच्वंगु मदु ।
थुकिया अर्थ संघीयता वल धाःसां मुलुकय् धाःसा एकात्मक शासन हे लागू जुयाच्वंगु थें तायेकाच्वंगु खः । थुगु ल्याखं स्वल धाःसा मुलुकय् आः संघीयताया सवालय् झन झन असफल जुया वनाच्वंगु खः । आःया संघीयता हे असफल यायेगु ज्या स्वयं राजनीतिक दलया नेता नापं सरकारं यानाच्वंगु जकं मखुला धकाः न्ह्यसः ब्वलनीगु स्वाभाविक हे खः ।
केपी ओलीया वर्तमान सरकारयात थ्व छगू तःधंगु अवसर नाप नापं चुनौती नं खः । दुई तिहाइ बहुमत दुगु ल्याखं अवसर खःसा आः तक नं खास हे ज्या याये मफुगु अले जनता झन झन असन्तुष्ट जुया वनाच्वंगु धइगु चुनौती तच्वया वःगु खः ।
आः गुकथं केन्द्रीय सरकार अर्थात संघीय सरकारं क्वय् तकं छगू कथंया हस्तक्षेपकारी भूमिका म्हिताच्वंगु दु उकिया आधारय् खँ ल्हायेगु खःसा नांया जक संघीयता जुयाच्वंगु दु । स्थानीय तहया सरकार ला न्हापा थें हे स्थानीय निकाय थें हे संचालन जुयाच्वंगु दु धाये तर प्रदेशया सरकार ला नांया जक सरकार जुयाच्वंगु दु । न्हय्गू प्रदेशया सरकार मध्ये नेकपाया खुगू अले संघीय समाजवादी फोरमया छगू सरकार खः ।
थुगु ल्याखं स्वल धाःसा आःया सत्तापक्षया हे फुक्क प्रदेशय् सरकार दु । थौं वहे सत्तापक्षया प्रदेश सरकार जूसां नं केन्द्रीय सरकारलिसे अन्तरविरोध झन झन तच्वया वःगु दु । प्रदेश सरकारया मुख्यमन्त्रीतय्सं केन्द्रीय सरकारप्रति असन्तुष्टी प्वंकेगु ज्या तकं सार्वजनिक रुपं याःगु दु ।
प्रदेश सरकारतपाखें थःपिनिगु सरकार संचालनया नितिं केन्द्रपाखें माःगु अधिकार मबिउ धकाः केन्द्र सरकारप्रति असन्तुष्टी प्वंकेगु, केन्द्रीय सरकारया ज्या खनाः अजूचाःगु, केन्द्रीय सरकारं संघीयताया चाहना मयाःगु महसूस जूगु लगायतया खँ पिहां वयेवं केन्द्रीय सरकार व प्रदेश सरकारया मन्त्रीतय्गु दथुइ छगू कथं तनाव तकं ब्वलंगु खः । थुकथं स्वल धाःसा केन्द्रीय सरकार व प्रदेश सरकारदथुइ बांलाःगु स्वापू दयाच्वंगु मदु ।
पार्टी छगू हे जूगुलिं अले छम्ह हे नेता जूगुलिं जक विरोध याये मफयाच्वंगु खः तर ब्यापक असन्तुष्टी दु धकाः स्पष्ट जू । थ्व धइगु केन्द्रीय सरकारंनिसें प्रदेश सरकारं तकं माःगु कथंया जनताया नितिं ज्या याये मफयाच्वंगु अले थःपिं गुकथं न्ह्याः वनेगु धइगु खँय् तकं अस्पष्ट जूगुलिं खः धकाः धायेछिं । उकिं केपी ओलीया वर्तमान सरकारयात थ्व छगू तःधंगु अवसर नाप नापं चुनौती नं खः ।
दुई तिहाइ बहुमत दुगु ल्याखं अवसर खःसा आः तक नं खास हे ज्या याये मफुगु अले जनता झन झन असन्तुष्ट जुया वनाच्वंगु धइगु चुनौती तच्वया वःगु खः । ओली सरकारं ज्या याये मफुत धाःसा, जनता असन्तुष्ट जुल धाःसा कन्हय् ओली सरकार जक मखु स्वयं नेपालय् कम्युनिष्टप्रति हे नकारात्मक भावना ब्वलनी । ओली जक मखु कम्युनिष्टत हे सिधइगु अवस्था ब्वलनी । लिपांगु इलय् पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डं ओली सरकारं ज्या याये मफुत धाःसा सिधइ धकाः गुकथं न्ववानादिल थ्व वास्तविकता खः धकाः धायेछिं ।
LEAVE YOUR COMMENTS