यक्व मखु, दच्छि निदँ न्ह्यः तकं रुसय् थुगुसी विश्वकप फुटबल २०१८ जुइ मजुइ धायेगु अवस्था मदयाच्वंगु खः । पश्चिमेली सञ्चारया खँ न्यनेगु खःसा ला रुसय् विश्वकप जूसा बहिस्कार याइगु खँ तकं वयाच्वंगु खः । न्यान्हु लिपा गुबलय् रुसय् धाथें विश्वकप सुरु जुइ, उबलय् धायेत बाध्य जुइ, का न्हां रुसय् विश्वकप ला जुल न्हि ।

उगु न्हि कुन्हु दकलय् लय्ताइम्ह सुं जुइसा व जुइ– रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन । अले सकसिन धाये हे माली, पुटिनं मेता खँय् मखुसां फुटबल राजनीतिइ गज्जब यात ।अथेला पुटिन धयाम्ह कासा धाल कि छपलाः न्हयचिलिम्ह हे खः । गुबलय् विश्वकप २०१८ या उलेज्या कासाय् रुसं साउदी अरेबियाया सामना याइ, उबलय् लुजनिकी स्टेडियमया भीभीआइपी बक्सय् पुटिन ला द हे दइ ।

उबलय् वया ख्वालय् न्हिलासु नं खने हे दइ, अले सायद इतिहासं लच्छिसिबें छुं ई लिपा च्वइगु जुइ, रुसं सफलतापूर्वक विश्वकपया ग्वसाः ग्वल । व हे इतिहासं छताः खँ छु च्वइ मखु धाःसा रुसं थःगु भूमिइ जूगु विश्वकप त्याकल ।च्यादँ न्ह्यः अन्तर्राष्ट्रिय फुटबल महासंघं (फिफां) रुसयात आःया विश्वकप ग्वसाः ग्वयेत भाला बिउगु खः । उबलय् थ्व तसकं विवादया खँ जूगु खः ।

छुं न्हि न्ह्यः फिफाया नायः जियानी इन्फान्टिनो रुसया छगू प्रमुख सहर सोचीइ थ्यंगु खः, अन रुसया तयारी खना ला व तसकं लय्ताःगु खनेदत । वं म्हुतुप्वाः चायेकाः धाल, ‘आःतकया इतिहासय् थ्व हे दकलय् च्वछायेबहःगु फुटबल विश्वकप जुइ ।’ पुटिनया विश्वास दु, धात्थें थथे जुइ ।

रुसं विश्वकपयात धकाः १३ बिलियन डलरसिबें अप्वः खर्च याःगु दु । विश्वकप इतिहासय् थुलिमछि खर्च न्हापा गुबलें याःगु मदु । थ्व कारणं विश्वकपया कासा जुइगु सहरय् तसकं हिउपाः खनेदुगु दु ।

व नं सिउ मैदानय् धाःसा रुसी फुटबल टिम उति बल्लाः मजू । छगू ई खः, गुबलय् उबलय्या सोभियत संघ विश्व फुटबलया छगू शक्ति खः । छगू कथं उबलय्या सोभियत फुटबल च्वये मखु, क्वय्पाखे न्ह्याना च्वंगु दु । उकिं सकसिनं न्यनेफुगु न्ह्यसः खः, थुबलय् रुस विश्वकपया निगूगु चरणय् छनोट तकं जुइ ला ? वया पुचलय् दु, उरुग्वे, इजिप्ट, अले साउदी अरेबिया ।

पुटिनं थः कासामितय्त उत्साहित यायेत धाःसा छुं हे अवसर त्वःतूगु मदु, वया धापु दु, ‘झीसं अज्याःगु फुटबल म्हिते माः, गुगु सकसितं ययेमाः ।’पश्चिमयात ग्याचिकु खः, पुटिनं गनं विश्वकपयात थःगु राजनीतिक स्थिति बल्लाकेत प्रयोग याइगु जकं मखु ला ? रुसं विश्वकप थःगु देसय् हयेत फिफाया पदाधिकारीतय्त घुस नकूगु आरोप तकं लात ।

आः नं पश्चिमनाप रुसया स्वापु बांलाना च्वंगु मदु । छगू कथं पश्चिम व रुसया स्वापु न्हापा सोभियत संघया पालय् थें जुयाच्वंगु दु, शीतयुद्धया इलय् थें । आः नं सिरिया व युक्रेनया विवाद उतिकं दु, अले ‘एलजीबीटी’ पुचःप्रति रुसया व्यवहार नं यक्वसित मयः । सन् १९८० या मस्को ओलम्पिकयात यक्वसिनं ल्वमंकूगु दयेमाः ।

उबलेय् मस्कोय् जूगु गृष्मकालीन ओलम्पिक्सय् अमेरिकाया नेतृत्वय् अप्वः धयाथें पश्चिमेली विश्वं बहिस्कार याःगु खः । कारण खः– तत्कालिन सोभियत संघ अफगानिस्तानय् याःगु हस्तक्षेप । उबलय् सोभियत संघयात याकःचा यायेगु ज्याय् पश्चिमत धाथें सफल जुल, तर थ्व पालय् धाःसा थथे मजू ।

तर थ्व पालय्या विश्वकपय् पश्चिमं थथे यायेमफु । उकिं सायद पूरा घटनाक्रमयात पुटिनया जित कथं नं कायेगु यानाहःगु दु ।
धाथें धायेगु खःसा रुसया सफलताया आधार निता खँय् निर्भर जुइ । न्हापांगु, रुसं आःया विश्वकपयात धकाः यक्व हे खर्च याःगु दु, अथे धयागु १३ बिलियन डलरसिबें अप्वः । विश्वकप इतिहासय् थुलिमछि खर्च न्हापा गुबलें याःगु मदु ।

थ्व हे खर्चया कारणं विश्वकपया कासा जुइगु सहरय् तसकं हिउपाः खनेदुगु दु । विश्वकप क्वचायेवं रुसं थ्व खर्चयात गथे यानाः व्यवस्थित याइ, व स्वयेबह जुइ । गनं रुस आर्थिक मन्दीपाखे वनीगु ला मखु ? मेगु तथ्य, रुसय् रंगभेदया तःधंगु समस्या दु । हाकुपिं धालकि छथ्व रुसीत तसकं रंगभेदी । श्वेत नश्लय् उमित घमन्ड दु ।

उकिसनं रुसय् फुटबल हुल्याहात नं तसकं ग्यानापु । थुपिं हुल्याहात कासाया झ्वलय् दंगाफसाद तकं यायेफुपिं खः । थुपिं निता समस्या पुटिनं गथे यानाः ‘ट्याकल’ याइ, थ्व नं उतिकं स्वयबह जुइ । तय दु, पुटिनं विश्वकप २०१८ यात सफल यायेत छुं नं कसर त्वःती मखु । विश्वकप धालकि हुरुक्क जुइपिं स्वकुमित ला विश्वकपय् कमी हे मदु । लसकुस दु, रुसय् । रुसय् लच्छिन्यंक विश्वकप २०१८ जुइत्यंगु दु ।

 

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS